|
Boshqarish tizimi bo’yicha o’tkaziladigan tahlil turlariBog'liq 3-Mavzu. Iqtisodiy tahlilning asosiy tamoyillari va mazmu 1 Hukmronligi davrida dinga munosabat-azkurs.orgBoshqarish tizimi bo’yicha o’tkaziladigan tahlil turlari
Xo’jalik faoliyatining joriy (retros’ektiv) tahlili. Korxonalarning amaliy
faoliyatida asosan joriy tahlil o’tkazish usuli to’la ishlab chiqilgan. Joriy tahlil korxonalarning
xo’jalik faoliyatini tahlil qilishda rasmiy jihatdan qabul qilingan hisobotga tayangan holda
ularning oylik, kvartallik, yillik va qator yillar tahlil qilinadi.
Joriy tahlilning asosiy vazifasi xo’jalik faoliyatida erishilgan natijalarga ob`ektiv baho
berish, foydalanilmagan ichki xo’jalik rezervlarini kom’leks tarzda aniqlash va ularni kelgusida
ishlab chiqarish samaradorligini oshirishga jalb etish ishda yo’l qo’yilgan kamchilik va ularni
aybdorlarini to’ish, moddiy va ma`naviy ragbatlantirishni tashkil etishdan hisoblanadi.
Joriy tahlilning keng ko’lamda qo’llanishining asosiy sabablari, deb qo’yidagilarni
xisoblash mumkin:
1. Tahlilning barcha vazifalari biznes-rejaning tig’izligi va asoslanganligi, uning
bajarilishini nazorat qilish, xo’jalik faoliyatida erishiladigan natijalarni oldindan aytib berish,
mehnat, moddiy va moliya resurslaridan samarali foydalanish va hokazolar joriy tahlil zimmasiga
tushadi;
2. Joriy tahlilning keng ko’lamda qo’llanilishiga barcha korxonalarning tasdiqlangan yagona
hisobot shaqllariga asosan yuqori tashkilot, statistika, moliya va soliq organlari, davlat bankiga
hisobot to’shirish vazifasining zarurligi;
3. Joriy tahlilning bajariladigan tahliliy ishlarda to’tgan salmog’i 90 foizni tashkil qiladi,
chunki dastlabki va tezkor tahlilni o’tkazish usuli hali to’la ishlab chiqilmagan;
4.
Joriy tahlilda korxonaning xo’jalik faoliyati chuqur, har tomonlama o’tkaziladi,
chunki tahliliy xodimning ixtiriyorida barcha axborotlar manbai muhayyo;
5. Xo’jalik faoliyatini tahlil qilish tarixan joriy tahlildan boshlangan;
6.
Iqtisodiy oliy o’quv yurtlarida mutaxassislarni tayyorlash ham joriy tahlil asosida
olib boriladi.
Joriy tahlil uchun asosiy axborotlar manbai bo’lib - oylik, kvartallik, yillik reja va
xisobotlar xisoblanadi.
Joriy tahlilning sub`ekti - korxonaning iqtisodiy bo’limlari, yuqori tashkilot, moliya, soliq
va statistika organlari, davlat banki hisoblanadi. Joriy tahlilning ob`ekti-korxonalar, ularning
filiallari, boshqarmalar va vazirliklardir.
Joriy tahlilning dastlabki va tezkor tahlildan ustunligishundaki, uni o’tkazishda axborotlar
tizimi sistemali va kom’leks xarakterga ega bo’lib, rasmiy jihatdan qabul qilingan buxgalteriya va
statistika hisobotlariga asoslanadi.
|
| |
