|
Gullarning formulalari va diagrammalari
|
bet | 7/7 | Sana | 22.02.2024 | Hajmi | 21,56 Kb. | | #160594 |
Bog'liq leksiya 5 botanikaGullarning formulalari va diagrammalari. Gulning tuzilishini formula shaklida ifodalash mumkin. Buning uchun uning qismlari quyidagi belgilar bilan ifodalanadi: Gulkosa-Ca (Calyx); gultoji-Co (Corolla); oddiy gulqo’rgon-P (Perigonium); androsey-A (Androeceum); genesey- (Gynoeceum).
Gullarning tipi ham shartli belgilar bilan ifodalanadi: $ - bir jinsli urg'ochi gul; - bir jinsli erkak gul;^- zigomorf gul;*- aktinomorf gul; (- ) birikib o’sganligini bildiradi. Gul qismlarining soni esa raqamlar bilan ifodalangan: Ca5, Co6. Maboda ularning soni 10 tadan oshsa- CO belgisi quyiladi.
Masalan, sabzinig gul formulasi quyidagicha ifodalanadi: *Ca5 C05A5 G (2) - bir uyli changchi gul; ? - bir uyli urug'chi gul; 2 - ikki jinsli gul;P -Perigonium'- oddiy gulqorg’on;Ca -Calyx- gul kosacha;Co - Corolla-gultoj;A -Androceum- androsey (changchi) G - Gynoeceum-ginesey (urugchi).Gulning tuzilishi haqida 56- rasmda tasvirlangan diagramma anchagina to’liq tushuncha beradi, bu diagramma uning tekislikdagi qismlari proeksiyasidan iboratdir. Gulning qismlarini tasvirlash uchun shartli belgilardan foydalaniladi.
Asosiy adabiyotlar
Rudall P. Anatomy of Flowering Plants (An Introduction to structure and Development) Third Edition. Cambridge. 2007. P. 147
Matkarmova A.A., Maxkamov T.X., Maxmudova M.M., Azizov X.Ya., Vaisova G.B. Botanika. - Toshkent: “Fan va texnologiya”, 2019. 298 b.
Pratov O‘., Shamsuvaliyeva L., Sulaymonov E. va bosh. Botanika (morfologiya, anatomiya, sistematika, geobotanika). -Toshkent: “Ta’lim nashriyoti”, 2010. - 288 b.
|
| |