|
JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONSBog'liq 72-76JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONS
http://www.newjournal.org/ Volume–19_Issue-2_December_2022
74
tipologiyasi turlicha. Haqiqiy amaliyotda bu turli xil ilmiy-tadqiqot, ijodiy, amaliy
yo'naltirilgan va axborotning belgilari mavjud bo'lgan aralash loyihalar bilan
shug'ullanishi kerak. Loyihaning ishi o'qish, audit, nutq va grammatika tilini o'rganish
uchun ko'p darajadagi yondashuvdir. Loyihaning usuli o'quvchilarda faol mustaqil
fikrlarni rivojlantirishga katta hissa qo'shadi. Menimcha, loyihalarni tayyorlash
bolalarni hamkorlik qilishga o'rgatish va hamkorlikni tayyorlash o'zaro yordami va
ijodiy qobiliyatlarni ko'taradi. Shu bilan birga ingliz tilini o'rganish bo'yicha
innovatsion ta'limning mohiyati shundaki, o'quv jarayoni deyarli barcha talabalar bilim
jarayoniga jalb qilinishi yangi ped texnollogiyalarni qo'llash dars sifatini
oshiradi.Misol uchun quydagi pedagogik texnologiyalarni qaraydigan bo'lsak.[2]
"Karusel" texnologiyasi. Ko'plab innovatsion texnologiyalar singari, karusel
qarzga olingan. Bolalar bunday ish turadi, odatda juda ko'p. Ikkita halqa hosil bo'ladi:
ichki va tashqi. Ichki halqaning tashqi tomoniga qarab harakatsiz talabalar, tashqi
tomondan har 30 sekundda aylanib yuradigan tashqi tomondan. Shunday qilib, ular bir
necha daqiqa gapirish uchun vaqtlari bor va suhbatdoshini o 'zlarining o'ng tomonida
ishontirishga harakat qilishadi. Lauretik tabiatning dialoglari mukammal darajada amal
qiladi, mavzu - tanishish, millati, jamoat joyida suhbat va boshqalar. Yigitlar hayajon
bilan gapirishadi, kasb dinamik va samarali o'tadi."Sotsiologik so'rov" texnologiyasi.
U bolalarning harakati davomida taklif qilingan mavzu bo'yicha ma'lumot to'plash
uchun hisob davomida harakatlanishni o'z ichiga oladi. Har bir ishtirokchi vazifalar
ro'yxati bilan ro'yxatni oladi. O'qituvchi savol-javoblarni shakllantirishga yordam
beradi, o'zaro ta'sir ingliz tilidan boshlanishini ta'minlaydi."Qurilishi tugallanmagan
taklif" texnologiyasi. Bolalarni tugallanmagan taklifni o'qishga taklif qilinadi va uni
har qanday so'z bilan davom ettiring, bu xayolga kelgan birinchi fikr. Takliflar juda
noaniq boshlanadi, shuning uchun yigitlar buni yakunlash uchun deyarli cheksiz
imkoniyatlarga ega. Ular turli xil hayot joylariga taalluqli va har qanday mavzularni
qamrab olishi mumkin.[3]
O’rta maktablarda ingliz tili o’rgatishda uchraydigan grammatik qiyinchiliklar
xususida gapirilganda, o’quvchilar ko’plab qiyinchiliklarga duch kelishlarini aytish
joiz. Kishi tilidagi hamma so’zlarni bilsa-yu, gaplar, so’zlar o’rtasidagi bog’lanishlarni
bilmasa, u nutqning mazmunini tushunishga qiynaladi. Shuning uchun o’rta
maktablarda o’quvchilarga grammatikani o’rgatish judayam muhimdir. Agar o’quvchi
grammatik ko’nikmalarni yaxshi egallamagan bo’lsa, u o’z fikrini to’g’ri bayon eta
olmaydi. Gapirishda, yozishda va tarjimada qiynaladi. Til grammatikasi o’ziga xos
murakkab sistemadir. Shuning uchun ham uni o’zlashtirish oson emas. Maktab
o’quvchilari quyidagi qiyinchiliklarga odatda duch keladilar: Artikl muammosi. Buni
grammatika o’rganishdagi eng katta muammo desa ham bo’ladi. Ko’pchilik ingliz tili
o’rganuvchilar bilan suhbatlashib ko’rganimizda, deyarli hammalari ingliz tili
grammatikasini o’zlashtirishlarida asosan artikl va zamonlar qiyinchilik tug’dirishini
|
| |
