8-23Sguruh talabasi




Download 139.5 Kb.
bet1/3
Sana27.11.2023
Hajmi139.5 Kb.
#106059
  1   2   3
Bog'liq
Fizikadan Mustaqil ish Mirkamol
1483469716 67083 (Автосохраненный), Mustaqil talim.-3, 688803-2, IMG 20221001 0002, 1-ma\'ruza (1), 463, 10-Ma\'ruza. Quyosh energiyasi, 3-Ma\'ruza. Elektr stansiyalari, iSpring Suite.-WPS Office, 22, ish joylarini tashkil etish ixtisoslashtirish va rejalashtirish , MULTIMEDIA TEXNALOGIYALARI 3 MI, o-rta-osiyo-mutafakkirlarining-matematika-sohasi-rivojida-tutgan-o-rni, 89062

O’zbekiston Republikasi Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalariniRivojlantirish vazirligi Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi TATU Qarshi filiali KIfakulteti
8-23Sguruh talabasi
TESHAYEV MIRKAMOLning
Fizikafanidan tayyorlagan

MUSTAQIL ISHI


BAJARDI:TESHAYEV MIRKAMOLNING
QABULQILDI:OdilovYunus

REJA:


  1. Gaz molekulalarining issiqlik harakatitezligi va energiyasi buyicha Maksvelltaqsimoti.

  2. O'zgaruvchan massali jismning harakati

  3. Erkinlik darajasi bo’yicha energiya taqsimoti

Gaz molekulalarining issiqlik harakatitezligi va energiyasi buyicha Maksvelltaqsimoti.
Gaz molekulalarining issiqlik harakati deganda gaz zarralarining kinetikenergiyasi tufayli tasodifiy harakati tushuniladi. Bu harakat Shotlandiyafizigi Jeyms Klerk Maksvell tomonidan bayon etilgan tamoyillar asosidaboshqariladi. Maksvellning gaz molekulalarining tezligi va energiyasihaqidagi ishlari Maksvell-Boltzman taqsimotining rivojlanishiga olib keldi,u ma'lum haroratda gazda molekulyar tezliklarning taqsimlanishinitavsiflaydi. Ushbu taqsimot gaz molekulalarining xatti-harakatlari haqidaqimmatli tushunchalarni beradi va fan va texnikaning turli sohalarida kengqo'llaniladi.
Maksvell-Boltzman taqsimoti ma'lum haroratda gaz namunasidagi gazmolekulalarining tezligini taqsimlashni tavsiflaydi. U gaz zarralari doimiytasodifiy harakatda bo‘ladi va ularning to‘qnashuvi elastik bo‘ladi degantaxminlargaasoslanadi.
Taqsimot egri chizig'i shuni ko'rsatadiki, gaz molekulalariningaksariyatio'rtacha tezlikka yaqin tezlikka ega, kamroq molekulalar esa yuqoriyokipasttezlikkaega.Egrichiziqningshakliharoratgabog'liq.
Yuqoriharoratlarda egri chiziq kengroq va tekisroq bo'lib, kengroqtezlikdiapazonini ko'rsatadi. Pastroq haroratlarda egri chiziq torroq vabalandroqbo‘ladi,buesatorroqtezlikdiapazonini ko‘rsatadi.

Vp deb belgilangan eng ehtimoliy tezlik eng koʻp molekulalarningharakatlanish tezligidir. Tarqatish egri chizig'ining eng yuqori nuqtasidasodirbo'ladi.Vavgdebbelgilangano'rtachatezliktaqsimotdagibarcha


tezliklarning o'rtachasidir. Vrms sifatida belgilangan oʻrtacha kvadrat tezlikbarchatezliklarkvadratlariningoʻrtachakvadratildizidir.

Maksvell-Boltzman taqsimoti bir nechta muhim ilovalarga ega. Bugazlarning tarqalishi, efüzyon va gazlar ishtirokidagi kimyoviy reaktsiyalartezligi kabi gazning harakatini tushunishga yordam beradi. Shuningdek, ufizika, kimyo va muhandislik kabi sohalarda gaz tizimlarini tahlil qilish vamodellashtirishuchun ishlatiladi.


Albatta!Maksvell-Boltzmantaqsimotihaqidabatafsilma'lumot:


1.Ehtimollik zichligi funktsiyasi: Maksvell-Boltzman taqsimoti ehtimollikzichligi funksiyasi bo'lib, ma'lum bir haroratda gaz namunasida ma'lumtezlikda gaz molekulasini topish ehtimolini tavsiflaydi. Ehtimollar zichligifunksiyasitenglamabilan berilgan:

Bu yerda f(v) - ehtimollik zichligi funksiyasi, v - gaz molekulasining tezligi,m-gazmolekulasining massasi,k -Boltsmandoimiysi, T-harorat.





  1. Tezlik taqsimoti: Maksvell-Boltzman taqsimoti gaz molekulalariningtezligi uzluksiz taqsimlanishini ko'rsatadi. Bu shuni anglatadiki, har qandayberilgan haroratda bitta maxsus tezlik emas, balki bir qator tezliklarmavjud.

  2. Harorat bilan bog'liqlik: Maksvell-Boltzman taqsimotiga harorat bevositata'sir qiladi. Haroratning oshishi bilan taqsimlash egri chizig'i yuqoritezliklarga siljiydi, bu gaz molekulalarining o'rtacha tezligining oshishiniko'rsatadi. Aksincha, harorat pasayganda, taqsimot egri chizig'i pastroqtezliklargasiljiydi, buo'rtachatezlikningpasayishiniko'rsatadi.

  3. Molekulyar massa bilan bog'liqlik: Maksvell-Boltzman taqsimotiga gazmolekulalarining massasi ham ta'sir qiladi. Og'irroq molekulalar bir xilharoratda engilroq molekulalarga nisbatan past o'rtacha tezlikka ega.Buning sababi shundaki, kinetik energiya massa va tezlik kvadratigato'g'ridan-to'g'riproportsionaldir.

  4. Energiya taqsimoti: Maksvell-Boltzman taqsimoti gaz molekulalariningkinetik energiyasini taqsimlashda ham foydalanish mumkin. Haroratqanchalik baland bo'lsa, molekulalarning kinetik energiyasi shunchalikkattabo'ladi vaenergiya kengtarqaladi

.

Download 139.5 Kb.
  1   2   3




Download 139.5 Kb.