• 8.2. Suvning elektrolitik dissotsiatsiyasi. pH ko`rsatkich.
  • Eritma kontsentratsiyalarini ifodalash usullari




    Download 0,72 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet3/12
    Sana25.05.2024
    Hajmi0,72 Mb.
    #254030
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
    Bog'liq
    8-mavzu. Eritmalar turlari. Reja Eritmalar. Ideal eritma qonunl

    Eritma kontsentratsiyalarini ifodalash usullari. 
    Eritmalarning asosiy 
    miqdoriy 
    tavsifnomasi 
    sifatida 
    ularning 
    kontsentratsiyalaridan 
    foydalaniladi. Eritmaning biror hajm yoki massa birligida erigan modda 
    miqdorini ko’rsatuvchi kattalik eritmaning kontsentratsiyasi deyiladi va C - 
    harfi bilan belgilanadi. 
    Eritma kontsentratsiyasini ifodalashning quyidagi turlari mavjud: 
    a) erigan moddaning massa ulushi 
    (W) 
    yoki foiz kontsentratsiya 
    (C%) 
    b) molyar kontsentratsiya ( C
    m
    , mol/l); 
    v) normal yoki ekvivalent kontsentratsiya 
    (C
    n
    , molekv/l); 
    d) molyal kontsentratsiya ( C, mol/1000 g); 
    e) molyar 
    qism 
    (N, 
    o’lchov 
    birligi 
    yo’q 
    yoki 
    %; 
    ulush 
    birligi yoki %).
    Aksariyat hollarda molyar va normal konsentratsiyal a r f o i z k o n s e n t r a t s i ya
    b i l a n a l ma s h t i r i l i s h i yo k i a k sincha masala1arni hal etishga to`g’ri keladi.
     8.2. Suvning elektrolitik dissotsiatsiyasi. pH ko`rsatkich.
    Ionlarning o`zaro 
    reaksiyalarida hosil bo`ladigan, eng kam dissotsilanadigan moddalardan biri 
    suvdir. Toza suv elektr tokini juda yomon o`tkazadi, lekin har qalay, bir qadar 
    o`lchab bo`ladigan elektr o`tkazuvchanlik xususiyatiga ega; suvning, garchi kichik 
    bo`lsa ham, elektr o`tkazishiga sabab, uning vodorod va gidroksil ionlariga ozgina 
    dissotsilanishidir. Suv molekulasini ilmiy o’rganish suv juda kuchsiz elektrolit 
    ekanligini ko’rsatadi. U vodorod kationi H

    ga va gidroksid anioni OH

    ga 
    quyidagicha dissosilanadi:
    H
    2

    H
    +
    + OH
    -
    Suvning dissotsiasiya darajasi juda kam bo`lganidan, dissotsilanmagan H
    2

    molekulalarining konsentratsiyasini suvdagina emas, balki suv qo`shib 
    suyultirilgan har qanday eritmada ham o`zgarmas kattalik deb hisoblash mumkin 
    Suvning 15°C dagi dissotsilanish darajasi 1,89
    .
    10
    -9
    ga teng. Demak, 
    55600000 suv molekulasining faqat bittasi ionlangan holda bo'ladi. Lekin 
    dissotsilanish prosessining tezligi juda yuqori bo'lgani uchun ionlar orasida 
    reaksiya juda tez boradi. Shuning uchun ham suvning dissotsilanishi juda katta 
    axamiyatga ega. Suvning dissotsilanish konstantasi:
    K
    H2O
    =[H
    +
    ][OH
    -
    ] / [H
    2
    O] = 1,8·10
    -16
    ga teng 
    Agar bir litrda 1000/18=55,56 mol suv molekulasi bo'lishini xisobga olsak, 
    unda quyidagini yozish mumkin:
    [H
    +
    ][OH
    -
    ]= K H
    2
    O.[H
    2
    O]=1,8
    .
    10
    -16
    ·55,56=1
    .
    10
    -14
    Bu tenglama suvda va suvli eritmalarda vodorod hamda gidroksid ion 
    konsentrasiyasining ko'paytmasi 22°C da doimiy qiymat bo'lib, K
    H2O
    bilan 



    ifodalanishini ko’rsatadi.
    [H
    +
    ][OH
    -
    ] = K
    H2O
    = 1
    .
    10
    -14
    neytral muxitda: [H
    +
    ]=[OH
    -
    ]=10
    -7 
    H
    +
    va OH

    konsentrasiyasining ko'paytmasi faqat suv uchun emas, balki tuz, 
    kislota, ishqorlarning suvli eritmalari uchun ham o’zgarmas sondir. Bu son 

    Download 0,72 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




    Download 0,72 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Eritma kontsentratsiyalarini ifodalash usullari

    Download 0,72 Mb.
    Pdf ko'rish