|
suvning pH i: pH = — lg 1 – 10
-7
=
- 7Bog'liq 8-mavzu. Eritmalar turlari. Reja Eritmalar. Ideal eritma qonunl
suvning pH i: pH = — lg 1 – 10
-7
=
- 7
bo’ladi.
Doimo pH + pOH = 14 ga teng. Bundan, pH = 14 - pOH yoki pOH = 14 -
pH bo’ladi.
Eritmalapning pHi asosiy, mu xim kattalik bo’lib, uni eritmaga
indikator qog’oz ta’sir ettirib aniqlanali. Indikator qog’oz eritmadagi [H
+
] yoki
[
OH
-
]
ning qiymatiga qarab turli rangga kiradi. Har bir rangga esa pH ning aniq
qiymatlari mos keladi. Bunga pH-shkala deyiladi.
Yoki
Ushbu
shkaladan
foydalanib eritmalar pHining muhiti to’g’risida xulosa
qilinadi.
Indikatorlar haqida tushuncha.
Eritmalarning muhitini aniqlash
uchun kislota asos inlikatorlari ishlatiladi.
"Indikator"
— belgi, xabar
beruvchi ma’nosini bildiradi. Klslota-asos indikatori eritmadagi H
+
yoki
OH
-
ionlari miqdoriga ko’ra o’z rangini o’zgartiradigan kuchsiz kislota
yoki kuchsiz asos xossali moddalardir.
Indikatorlarning rang o’zgartirishi ular tarkibidagi H
+
(OH
-
) ionlari
ajralishi (yoki birikishi) natijasida modda tuzilishi (bog’larning tartibi va
joylashuvi)ning o’zgarishi bilan tushuntnriladi. Har qanday indikatorlarni HInd
umumiy formulasi bilan belgilasak, rang o’zgarishiga olib keluvchi
dissotsilanishi:
Bunda, Hind
—
rangli, Ind — rangsiz bo’ladi, yoki Hind — rangsiz, Ind
J
—
rangli yoki
Hind va Ind
turli ranglarga ega bo’ladilar.
Masalan, fenolftalein indikatori kislotali eritmada (Hind) rangsiz,
ishqoriy muhitda (Ind") binafsha rangga ega.
Ko’p ishlatsh1adigan kislota-asos indikatorlari quyidagi jadvalda
keltirilgan:
|
| |
