Fotonlarning oʻziga xos kvant xossalari shuni anglatadiki,
agar kimdir yashirincha maxfiy kalitga qarasa,
kuzatilayotgan
yorugʻlik zarralarida oʻzgarish sodir boʻladi. Soʻng qabul
qiluvchi nimadir oʻzgargani hamda ularning aloqasi buzilgan
boʻlishi mumkinligidan xabar topadi.
Shu sababli kvant kriptografiyasining
odatiy kriptografiyadan
asosiy afzalligi deb (8-bob) yashirincha eshitish holatini
aniqlash orqali maxfiy kalitni toʻliq xavfsiz tarzda uzatishiga
aytiladi.
Kvant kalitlarini tarqatishga (QKD – Quantum Key Distribution)
moʻljallangan
qurilmalar allaqachon mavjud, biroq hozirda
ularni foydalanishga yanada qulay qilish ustida ish olib
borilmoqda.
3D printerlar
Hozirda
printerlar chindan ham metall, plastik, rezina, sopol,
mato va boshqa turli materiallardan foydalangan holda
turli jismlarni uch oʻlchamli shaklda yasashga qodir. Bu
ular zavodlarning ishlab chiqarish sohasidagi kabi boshqa
mashinalarning oʻrnini egallay olishini anglatadi,
bir dona
3D printer esa bittadan koʻproq mashinaning oʻrnini bosishi
mumkin.
Ularning ishlash usuli bir necha marta takroran bosib
chiqargan holda, qatlamlarni ustma-ust qoʻyib borib, oxir-
oqibat 3D model hosil qilishdan iborat.
Oʻz kompyuteringizda biror 3D
tasvir qolipini chizib,
kompyuterni 3D printerga ulaysiz va uning bosib chiqarilishi
(yoki yasalishi)ni kutasiz. Oʻzingiz uchun printerdan
velosiped
ham chiqarib olishingiz mumkin, chunki mazkur
printerlar harakatlanuvchi qismlarni yasashga qodir. Dastlab
velosipedingizning
har bir qismini, jumladan, gʻildiraklar, rul
va boshqa qismlari dizaynini chizib olishingiz zarur,
keyin esa
ularning barchasini printerdan chiqarib olishingiz mumkin
bo‘ladi.
Printer bu ishni butun obyektni minglab mikroskopik darajada
ingichka bo‘laklarga boʻlish, keyin esa bo‘laklarni yasab, to
obyekt shakllanguniga qadar mitti qatlamlarni bir-biriga
yopishtirish orqali bajaradi.
1.12-rasm. 3D printer.
1.13-rasm. 3D printer tomonidan yaratilgan buyumlar.
