2
2.03 Chiqarish qurilmalari va
ulardan foydalanish
Chiqarish qurilmalari monitor, printer
va boshqaruv qurilmalari
kabi elementlarni oʻz ichiga oladi.
Displey ekranlari (monitorlar)
Monitor – kompyuterdagi maʼlumotlarni ekranda aks
ettiradigan qurilma.
Asosiy turlari:
• CRT (cathode ray tube = katod nurli trubka);
• TFT/LCD (thin film transistor = yupqa tasmali tranzistor);
• IPS/LCD (planar kommutatsiya);
• LCD (liquid crystal display = suyuq kristalli displey);
• sensorli ekran.
CRT monitorlar
Bu monitorning eng arzon turidir. Shuningdek,
ular eng eski
versiya bo‘lib, nihoyatda ogʻir, shu sababli TFT monitorlar
ularning oʻrnini deyarli toʻliq egallagan. Ular ekranga elektron
nurini yoʻnaltirish orqali ishlaydi.
Bu ekranlar bir xil oʻlchamdagi
displey maydoniga ega, lekin
TFT monitor CRT monitorga qaraganda ancha yupqa va yengil.
CRT monitorning afzalliklaridan biri shundaki,
ekrandagi tasvirni
koʻrish uchun bevosita uning ro‘parasida boʻlishingiz shart
emas.
TFT monitorlar
Ushbu monitorlar CRT monitorlardan farqli bo‘lgan
texnologiyadan foydalanadi. TFT monitorlar elektronlar
nuridan foydalanmaydi. Buning oʻrniga
ekran ortida mitti
rangli oynachalar bilan toʻsilgan oq yorugʻlikka ega bo‘ladi.
Oynachalar ochilganda, yorugʻlik porlab chiqadi. Bir soniyada
ushbu mitti oynalarni bir necha marta
ochish va yopish orqali
monitor aniq, rangli, harakatlanuvchi tasvir hosil qiladi. Bu
texnologiya bloklarning juda ingichka boʻlishi mumkinligini
anglatadi.
TFT monitorlar CRT monitorlarga qaraganda nihoyatda kichik
va yengil hisoblanadi. Shu sababli
devorga oson va xavfsiz
oʻrnatish mumkin. Agar ularni stol ustiga qoʻyish kerak boʻlsa,
ular juda kam joy oladi. TFT monitorlardan labtop va mobil
telefonlarda foydalaniladi; ular ekranda ancha kam yorug‘lik
beradi, bu esa koʻz uchun foydali.