4.03-rasm. Tarmoq xabi.
Agar kompyuterdan tarmoqdagi
boshqa bir kompyuterga
signal yuborilishi kerak boʻlsa, bu signal xab yoki svichga
yuboriladi. Soʻngra, xab maʼlumotni barcha qurilmalarga
(jumladan, signalni birinchi boʻlib yuborgan qurilmaga ham!)
uzatadi. Bu koʻp miqdordagi keraksiz tarmoq trafigini yaratadi.
Agar xabga 16 ta qurilma ulangan boʻlsa,
trafik hajmi kerakli
hajmdan 16 marta katta boʻladi. Xabar tarmoqdagi barcha
qurilmalarga yuboriladi, lekin faqatgina
xabar borishi kerak
boʻlgan qurilma uni qabul qiladi.
Svich
Svich xabarlarni xabga qaraganda ancha zukkolik bilan
boshqaradi, u xabar yuborilishi kerak boʻlgan qurilma
manzilini tekshiradi. Svich tarmoqdagi turli qurilmalarning
manzillarini biladi va xabarlarni faqatgina kerakli qurilmaga
yuboradi.
Svich xabdan koʻra yaxshiroq tanlov, chunki u tarmoq boʻylab
yuboriladigan keraksiz paketlar sonini qisqartiradi, shu sababli
tarmoqning samaradorligini oshiradi. Svichning kamchiligi
shundaki, u xabga qaraganda qimmat turadi.
Bridj (Tarmoq koʻprigi)
Baʼzida turli tarmoqlarni birlashtirish zarur boʻladi. Masalan,
agar yulduzsimon tarmoqdan
foydalanayotgan ofis
xodimlarining kompyuterlari magistral tarmoqda boʻlgan
boshqa bir ofisdagi maʼlumotga kirishi kerak boʻlsa, bu
vaziyatda ikki xil turdagi tarmoqni birlashtirish kerak boʻladi.
Ikkita nooʻxshash tarmoqqa bir-biriga xabarlar yuborish
imkonini beruvchi qurilma
bridj, yoki ko‘prik deb ataladi.
Koʻprik faqat bir xil xabarlarni boshqarish qoidasidan
foydalanuvchi tarmoqlarni ulay oladi. Ular xabar shaklini boshqa
jismoniy turdagi tarmoqqa mos tushishi uchun oʻzgartiradi.
Masalan, 4.04-rasmda koʻrsatilgan
yulduzsimon va magistral
tarmoqlar uchun o‘zgartiradi. Agar yulduzsimon tarmoq
oʻz markazidagi xabdan foydalansa, unda barcha xabarlar
unga ulangan qurilmalarga yuboriladi.
Jumladan, koʻprikka
ham yuboriladi, shu sababli koʻprik qaysi xabarlar magistral
tarmoqqa oʻtishi va qaysilari oʻtmasligi
kerakligi haqida qaror
qabul qila olishi kerak boʻladi.
bridj
magistral
Xab/svich
4.04-rasm. Ikkita tarmoqni birlashtirish uchun tarmoq
koʻprigidan foydalanish. Bu misolda magistral tarmoq
yulduzsimon tarmoqqa birlashtirilgan.
Modem
Modemdan kompyuter yoki tarmoqni
internetga ulash uchun
foydalaniladi. Modem kompyuterdan tarqaluvchi raqamli
signalni telefon liniyalari orqali uzatish mumkin boʻlgan analog
signalga oʻzgartiradi (bu
modulyatsiya qilish deb ataladi).
Xabar telefon liniyasining boshqa uchiga yetib borgach,
boshqa bir modem boshqa tarafdagi
kompyuter tushunishi
uchun signalni yana raqamli signalga oʻzgartiradi (bu