273
oddiy va ishlash uchun qulay bo‘lishi kerak. Agarda CRM-tizimlar mijoz bilan
o‘zaro hamkorlik jarayonlarini murakkablashtirib va xodimni ishlashi uchun talab
qilinadigan harakatlar
sonini oshirib yuborsa, u holda bu tizimning barcha
imkoniyatlari faol ishlatilmay qoladi. Bu bu esa sifat tizimining asosiy elementi
bo‘lgan - ma’lumotlarni ro‘yxatga olish amalga oshmay qolishiga olib keladi;
- analitik vositalarni mavjudligi. Tahlil
va mijozar hulqini yuzaga
chiqarishni olib borish uchun uning talablari va kutishlari bo‘yicha CRM-tizimlar
har bir aniq mijozga yo‘naltirilgan tahlilini olib borishga imkon berishi kerak;
- jarayonlarga sozlanish imkoniyati. CRM-tizimlar jarayonni bajarilish
yo‘liga bog‘liq holda sozlashni egiluvchan o‘zgartirishga imkon berishi kerak.
Bunday imkoniyat jarayonni yanada to‘liq aniqlash va
avtomatlashtirishga imkon
beradi;
- masshtablanuvchanligi. Bu mezon yirik kompaniyalar uchun o‘ta muhim
hisoblanadi. CRM-tizimlarda qo‘llanilayotgan echim masshtablanuvchan bo‘lishi
va katta sondagi foydalanuvchilar uchun qo‘o‘lash mumkin bo‘lishi zarur;
- aniq tarmoq sharoitlariga sozlanish imkoniyati. Har bir tarmoq va faoliyat
sohasining mijozlar bilan ishlashda o‘ziga xos xususiyatlari mavjud bo‘ladi.
Bunday xususiyatlar CRM-tizimlarda e’tiborga olingan bo‘lishi kerak;
- foydalanuvchiga sozlanish imkoniyati. Tashkilotni o‘zida bo‘lgani kabi,
uni o‘rab turuvchi muhit ham vaqt bo‘ylab (dinamik) o‘zgarib turishi mumkin. Bu
CRM-tizimlari foydalanuvchilariga ish sharitini o‘zgartirish zaruriyatiga olib
keladi. Samarali ishlash uchun tizimda biznes masalalar o‘zgarishiga mos holda
foydalanuvchi funksiyalarini oddiy va tez o‘zgartirish imkniyati e’tiborga olingan
bo‘lishi lozim;
- boshqa axborot tizimlari bilan qo‘shiluvchanligi (igtegratsiya).
Tashkilotda boshqa avtomatlashtirilgan va jarayonlarni
boshqarish tizimlari
mavjud
bo‘lishi
mumkin.
SHuning
uchun,
CRM-tizimlar
va
boshqa
avtomatlashtirilgan tizimlari o‘rtasida axborotlar almashish hamda integratsiya
imkoniyatlari tanlovning muhim mezonlari hisoblanadi;
- egalik qilish bahosi. CRM-tizimlarga egalik qilish bahosi bir nechta
274
tarkibdan tashkil topadi: litsenziya narhi, texnik va dasturiy ta’minot integratsiyasi,
texnik xizmat ko‘rsatish joriy xarajatlari va axborot
tizimlari-aktivlarinini
boshqarish bo‘yicha ma’muriy xarajatlar;
- tezkor texnik quvvatlash. CRM-tizimlarni samarali ishlashi uchun tizim
etkazib beruvchining foydalanuvchi so‘rovlari va yuzaga keladigan muammolarni
echishga e’tibor qaratishi muhim omillardan biri hisoblanadi.
