10
o„quvchi va pedagog shaxsini hurmat qilish tamoyillari asosiga quriladi.
Umumta‟lim maktabining asosiy maqsadi – o„quvchilarni har tomonlama
rivojlangan, madaniyatli shaxs sifatida shakllantirish, shuningdek, jamiyatda
o„zlarining mustaqil o„rnini topish, ongli ravishda ta‟lim va kasblar bo„yicha
dasturlarni tanlash, ularni o„zlashtirish
uchun asos yaratish, jamiyat, oila va
davlat oldida o„z mas‟uliyatlarini his qila oladigan shaxslarni tarbiyalashdan
iboratdir. Umumta‟lim maktabi ta‟lim-tarbiya ishlarini har bir shaxs, jamiyat va
davlat manfaatlarini ko„zlagan holda amalga oshiradi, o„quvchilarning har
tomonlama kamol topishi uchun qulay shart-sharoitlar,
shu jumladan, ularning
o„z ustida mustaqil ishlashlari hamda qo„shimcha bilim olishlari uchun
imkoniyatlar yaratilishini ta‟minlaydi. Maktab ta‟lim oluvchilarning ilmiy
bilimlar, ishbilarmonlik asoslarini, mehnat va boshlang„ich kasb ko„nikmalarini
egallashlarini, shuningdek, ularning o„ziga xos qobiliyatlari va axloqiy sifatlarini
rivojlantirishni ta‟minlaydi. Maktab fuqarolarning milliy-madaniy ehtiyojlarini
qondirishda ko„maklashishga, milliy qadriyatlarning tiklanishiga,
barcha millat
vakillariga hurmat bilan munosabatda bo„lishni tarbiyalashga, yoshlarda
fuqarolik tuyg„usini shakllantirishga, ularni mustaqil hayotga tayyorlashga
da‟vat etilgan. Davlat maktab faoliyati va uni
rivojlantirishning ijtimoiy-
iqtisodiy, huquqiy asosini kafolatlaydi, uning moddiy-texnik, moliyaviy va
boshqa ehtiyojlarining qondirilishini ta‟minlaydi, ilmiy-texnika va ijtimoiy
taraqqiyot bilan bog„liq ravishda o„zgaruvchan ta‟lim
andozalarini, barcha
turdagi umumta‟lim maktablarida ta‟lim darajali va o„quv soatlari hajmiga
qo„yiladigan asosiy talablarni belgilaydi. Umumta‟lim maktabi mustaqil yuridik
shaxs hisoblanadi, O„zbekiston Respublikasi Davlat gerbi tasviri tushirilgan va
o„z nomi yozilgan muhrga, to„rtburchakli shtampga va belgilangan namunadagi
peshlavhaga ega bo„ladi. Maktab hokimiyat va boshqaruv organlari, ota-onalar
va pedagogik jamoatchiligi oldida shaxsning ta‟limga bo„lgan konstitutsion
huquqining
amalga oshirilishi, ta‟lim-tarbiya jarayonini tashkil etishning
tanlangan shakllari o„quvchilar yoshining ruhiy-fiziologik xususiyatlariga,
sog„liqni saqlash talablariga muvofiq kelishi, o„quvchilar tomonidan o„quv
11
materiallarining qo„yilgan talablar asosida sifatli o„zlashtirilishi uchun
mas‟uldir. Maktab ta‟lim berish tilini tegishli
organlar bilan kelishgan holda,
o„z imkoniyatlaridan kelib chiqib o„quvchilar va ota-onalar (yoki ularni o„rnini
bosuvchi shaxslar)ning istaklarini hisobga olib belgilaydi.