O‘QUVCHILARDA UMUMMADANIY KOMPETENSIYANI
SHAKLLANTIRISHDA MUSIQANING O‘RNI
Navbahor Xasanova,
A.Qodiriy nomidagi Jizzax davlat
pedagogika instituti, Vokal va cholg‘u
ijrochiligi kafedrasi katta o‘qituvchisi
.
Annotatsiya: Maqolada ta’lim tizimida o’quvchilarda
umummadaniy
kompetensiyani shakllantirishning masad va vazifalari va yoshlarning har
tomonlama kamol topishida musiqaning o’rni va ahamiyati yoritilgan.
Kalit so’zlar: Milliy, umummadaniy, madaniyat, kompetensiya.
Musiqa insonning shakllanishida muhim rol o‘ynaydi. Uning hissiyoti va
ruhiyatiga faol ta’sir ko‘rsatadi. Umumta’lim maktablarining asosiy vaziyatlaridan
nafosat olamiga olib kirish va ma’naviy tarbiya berish. Bunda o‘qituvchi bolalarni
muhim bir musiqa asari bilan tanishtirib uni ifodali ''jonli''
qilib ijro etib,
o‘quvchilar diqqat e’tiborini jalb etadi, ularning nutqini o‘stirish,
fikrlash
qobilyatini, dunyo qarashini kengaytiradi, emotsional his-tuyg‘ularga
ham faol
ta’sir etadi. Musiqa darslarining mazmunida faqatgina o‘zlashtirish emas, balki
o‘quvchilar ongini, voqelikka
munosabatini rivojlantirish, estetik madaniyatini
tarkib toptirish va boshqa ichki his-tuyg‘ularning shaklan tuzilishi nazarda tutiladi.
O‘qituvchining darsga ijobiy tarzda yondashishi muhim
ahamiyat kasb etadi va
qancha vazifalarni o‘z oldiga maqsad qilib qo‘yaadi:
- musiqa tarbiyasida yangi metod va vositalar izlaydi.
- hayot va san’at o‘rtasidagi uzviy bog‘liqlikni ifodalaydi.
Ushbu maqsadlarni amalga oshirishda o‘qituvchi jiddiy tayyorgarlik
ko‘rishi, o‘z ustida tinmay ishlashi, ya’ni bilim saviyasini oshirishi uchun
ilmiy
adabiyotlar, teatr, muzeylarga borib ongini oshirish yo‘llarini takomillashtirib
borishi lozim.
Dars – maktabdagi o‘quv ishining tashkiliy shakli bo‘lib, unda o‘qituvchi
aniq belgilangan vaqt doirasida o‘quvchilarning doimiy guruhi – sinf bilan qat’iy
jadval bo‘yicha shug‘ullanadi, jamoa bilish
faoliyatiga rahbarlik qilib, o‘quv