4.3.3. Т-303 mantiqiy elementi Т-303 elementi istalgan bir kirishga (1, 7, 5) signal bergandan so’ng chiqish
signalini (r vaqt ushlab turish bilan) hosil bo’lishini ta’minlaydi. Kirish signali
yo’qolishi bilan chiqishdagi signal ham yo’qolib ketadi. Sxemaning ishini ko’rib
chiqamiz. Chekka kaskad ikkita kirish bilan YoKI-EMAS elementi rolini bajaradi:
bir kirish diodli, ikkinchisi-rezistorli.
Rezistorli kirish zanjiri: tranzistor kollektori V
1
, R
4
rezistori, V
4
tranzistor
bazasi. Diodli kirishning zanjiri: tranzistor V
3
kollektori, V
8
diodi, V
4
tranzistor
bazasi. Chekka kaskal chiqishdagi signal ikkala kirishdagi signallar yo’qolganida
paydo bo’ladi, ya’ni V
1
va V
3
tranzistorlari bir vaqtda to’yinadi.
89
Elementning ishga tushirish vaqtining stabillashuvini oshirish uchun R
5
va
R
6
rezistorlari orqali oldindan zaryadlab qo’yilgan C
1
kondensatorni qaytadan
zaryadlash prinsipi qo’llanilgan. Kirish signali bo’lmagan taqdirda V
1
tranzistorni
kolletoridagi kuchlanish iste’moldagi kuchlanishga yaqin bo’ladi, chunki
R
4
<< R
n
= R
12
* R
(4.1) R
12
+R
3
V
2
tranzistori bazasidagi kuchlanish nolga yaqin, chunki V
2
tranzistori
to’yingan bo’lib, emitter o’tishida kuchlanishning kamayishi past. Bu holda
kondensatorning qutblaridagi kuchlanish manbadagi kuchlanishga yaqin bo’ladi ( 6
chiziqdagi potensial chiziq 2 dagi potensialga nisbatan musbat).
V
2
va V
3
tranzistorlari kuchaytirish koeffitsiyentini oshirish maqsadida
tashkiliy tranzistor rolini bajarishadi.
4.12-расм. Т-107 русумли ярим утказгичли мантий элементнинг схемаси.
