Aksiyalarning daromadliligni baholovchi modellar Oʻzbekiston Respublikasi «Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquqlarini himoya qilish toʻgʻrisida»




Download 53.48 Kb.
bet1/23
Sana18.02.2024
Hajmi53.48 Kb.
#158450
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23
Bog'liq
portfel menejment javoblar





  1. Aksiyalarning daromadliligni baholovchi modellar

Oʻzbekiston Respublikasi «Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning  huquqlarini himoya qilish toʻgʻrisida»gi Qonuniga asosan aksiyalar egasining nomi yozilgan emissiyaviy qimmatli qogʻozlar boʻlib, ular turiga koʻra oddiy va imtiyozli boʻlishi mumkin.  Imtiyozli aksiyalar oʻz egalariga jamiyat foyda koʻrish-koʻrmasligidan qat‘i  nazar muayyan dividendlar olish huquqini beradi. Mamlakatimiz qonunchiligiga koʻra aksiyadorlik jamiyatining imtiyozli aksiyalari boʻyicha dividendlarni qimmatli  qogʻozlar bilan toʻlashga yoʻl qoʻyilmaydi.  Oddiy aksiyalar boʻyicha dividendlar oldindan belgilab qoʻyilmaydi.  Ularning miqdori jamiyat tomonidan olinadigan foydaga bogʻliq va aksiyadorlar  umumiy yigʻilishi qarori bilan belgilanadi.  Aksiyalar obligatsiyalarga qaraganda yuqori riskli qimmatli qogʻozlar hisoblanadi. Dividendlardan va aksiyalar bahosi oʻsishi hisobiga shakllanadigan yuqori foyda olish imkoniyati investorlarni jalb qilishga xizmat qiladi. Aksiyalarning yuqori daromadliligi odatda qarz majburiyatlari bilan taqqoslaganda inflyatsiyadan yaxshigina himoyani ta‘minlaydi. 
Aksiya va obligatsiyalarni baholash texnikasi pul oqimlarini diskontlashning yagona modeliga asoslanishiga qaramasdan, aksiyalar qiymati va daromadliligini aniqlash quyidagi ikkita holat sabab ancha murakkab hisoblanadi: - oddiy aksiyalar boʻyicha dividendlar kafolatlanmagan, ya‘ni oldindan ma‘lum emas; - aksiyalar qoplash muddatiga ega emas.Gordon modeli - dividend chegirmalari modelining o'zgarishi, aktsiya yoki biznes narxini hisoblash usuli. Ushbu model ko'pincha birjadan tashqari kompaniyalarning qiymatini baholash uchun ishlatiladi, ularni boshqa usullar yordamida baholash qiyin.Shuni ta'kidlash kerakki, uning barcha afzalliklari uchun Gordon modeli juda cheklangan foydalanish doirasiga ega. Shunday qilib, faqat hozirda barqaror o'sish sur'atlariga ega bo'lgan kompaniyalargina bu borada hisob-kitob qilishlari mumkin. Olingan ma'lumotlardan to'g'ri foydalanish uchun o'sish sur'atlarini aniqlash uchun ma'lumotlarni diqqat bilan tanlash kerak.Aktivlarni baholashning bir necha usullari mavjud, ulardan biri Rossiyadagi ko'plab mutaxassislar afzal ko'rgan "Naqd pul oqimi" (DCF) usuli. Aktivni baholashda ikkita qiyin vazifani hal qilish talab qilinadi: pul oqimi prognozini yaratish va prognoz qilish imkoniyatlaridan tashqari kompaniyaning qiymatini baholash. Birinchi muammoni hal qilishda, rejalarimiz va atrof-muhitni taqqoslash bo'yicha aniq hisob-kitoblari asosida, biz pul oqimlarini rejalashtiramiz va keyin diskont qilamiz: har ikkala tushum - daromadlar, va chiqishlar - joriy xarajatlar, investitsiyalar, foizlar uchun to'lovlar; - va bu alohida mavzu. Bizning maqolamiz Gordon modeli yordamida prognozdan keyingi davrda aktivning qiymatini qanday baholash masalasiga bag'ishlangan.Gordon modeli - bu pul oqimlari doimiy o'sish sur'ati bilan abadiy o'sib borishi haqidagi taxminlarga asoslangan aktsiyalarni baholashning yana bir modeli.Dividendlarni diskontlash bilan taqqoslaganda, hisob-kitoblar jihatidan osonroq, lekin ayni paytda pulning vaqtdagi qiymati printsipiga asoslanadi, ya'ni aktsiyaning adolatli qiymati hozirgi vaqtga moslashtirilgan kelajakdagi pul oqimlari qiymatiga teng.Ushbu modelning yana bir nomi - Gordon o'sish modeli. U ushbu nomni oldi, chunki kelajakdagi pul oqimlari bir xil o'sish sur'atlarida abadiy o'sib boradi va kerakli rentabellik darajasi o'zgarmaydi.Shuning uchun Gordon modeli pul oqimining barqaror o'sish sur'atlariga ega bo'lgan aktsiyalarni baholash uchun eng mos keladi.




  1. Download 53.48 Kb.
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23




Download 53.48 Kb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Aksiyalarning daromadliligni baholovchi modellar Oʻzbekiston Respublikasi «Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquqlarini himoya qilish toʻgʻrisida»

Download 53.48 Kb.