Eslatma: 1. Kabel liniyalarini nazorat qilish hajmi 290.850 km uzunlikni tashkil qiladi; To‗la yopilmagan, beton bilan yopilmagan yoki asfaltli kabel
yo‗llarda kamida yiliga ikki marta, albatta bahorda, qorlar еrishi va
daryolar oshib oqishi, yomg‗irli ko‗z mavsumida yеrni bo‗shashgan va
yuvib ketishida nazorat qilish zarur.
§14.2 Kabel nuqsonlarini turlari. Saqlash va tashishdagi kabel nuqsonlari. Kabel liniyalarining nuqsonlarini aniqlash. Kabel yo‗llarini
muntazam tekshirilib turishiga qaramay, kabellarning jarohatlanishining
oldini olish sinovlari, kabel liniyalarida jarohatlanish joylari bor joylarni
aniqlaydi.
Kabellar nuqsonlari: saqlashda, tashishda, montajda, ishlatishda,
ishlab chiqarishda korxonaning nuqsonlari kabel liniyalarining buzilishiga
olib keluvchi sabablarga ega bo‗ladi.
Saqlash va tashishdagi kabel nuqsonlari - urilishlar, ezilishlar,
kabel uchlarining korxona kavsharlanishining buzilishi kiradi. Uch
kavshari buzilishidan kabelga nam (kirishi) singishi kuzatiladi.
Agar nam chettidan sinGsa, u holda kabel buzilishi tezlashadi. Yon
tomon zirxidan (bronidan) zarrarlanganida (misol, ko‗zga ko‗rinmas
teshik) jarayon uzoq vaqtgacha davom etadi, toki nam tok uzatuvchi
tolalarga etib bormago‗ncha.
Montaj nosozliklarixilma-xil. Ular orasida asosan muftalar
bo‗yinchasini sifatsiz kavsharlash, izolyatsiyaning taqsimoti, uzatish
gilzalarini yomon, sifatsiz kavsharlash, massani to‗ldirmasdan yoki juda
tez muftaga quyish, kabel burilishlarida tik bukilish, kabel tolalari belbog‗
izolyatsiyasining so‗nishi, kabelni burab yuborish, urilish va ezilishlar
izolyatsiya so‗nishiga olib keladi.
Bu nosozliklarga qarshi ko‗rashishda sinchikovli texnik nazorat olib
borilishi va montaj ishlarini malakali mutaxassis bajarishi maqsadga
muvofiq.
Ishlatishdagi nosozliklarga er cho‗kishidan kabellarning muftalarda
uzilishi, muftadan yoki kabeldan massa oqishi, muftaga nam tushib qolishi,
176
daydi toklar va kimyoviy еritma ta‘siridan kabelning zanglashi, yuqori
haroratdan
kabel
izolyatsiyasining
buzilishi
(kabelning
ortiqcha
yuklanishdan, kabel haroratini oshiruvchi begona issiqlik manbalari).
Ishlatishdagi nuqsonlarni muntazam va atroflicha mufta va kabellar
nazorati, qazishlarni tekshirish orqali bartaraf etiladi.
