|
April 30 th 2021 239 modulli o‘qitishning mohiyati qosimov Xasan Tohir o`g`liBog'liq 1041-Article Text-3073-1-10-20210502 amaliy topshiriq, 1-labaratoriya, phpZSIYHM Fazoda-vektorlar.-Vektorlar-ustida-amallar2
th
International Multidisciplinary Scientific Conference on
Ingenious Global Thoughts
Hosted from Berlin, Germany
https://conferencepublication.com
April 30
th
2021
240
bo‘lgan yetuk mutaxassislarni tayyorlashning zaruriyatini inobatga olishni taqozo etmoqda. Eng
muhimi, bugungi talaba va magistrning o‘quv dasturlarini o‘zlashtirish bo‘yicha zimmasiga yuklatilgan
vazifasini teran his qilishi, oliy o‘quv yurti professor-o‘qituvchilarining nafaqat kasbiy mahorati, shu
jumladan, ularning pedagogik ilmiy salohiyatlarini qo‘llash amaliyoti bo‘yicha yetarli bilim va
tajribaga ega bo‘lishi lozim Mehnat bozoridagi raqobat mutaxassisdan yetuk malaka va tajribaga ega
bo‘lishni talab etmoqda.
3
“Modulli o‘qitish” termini xalqaro tushuncha modul bilan bog‘liq bo‘lib, uning bitta ma’nosi
– faoliyat ko‘rsata oladigan o‘zaro chambarchas bog‘liq elementlardan iborat bo‘ladi. Bu ma’noda u,
modulli o‘qitishning asosiy vositasi sifatida, tugallangan informatsiya bloki sifatida tushuniladi
4
.
Modulli o’qitishga o’tishda quydagi maqsadlar ko’zlanadi:
- o‘qitishning (fanlar orasida va fanning ichida) uzluksizligini ta’minlash;
- o‘qitishni individuallashtirish;
- o‘quv materialini mustaqil o‘zlashtirish uchun yetarli sharoit yaratish;
- o‘qitishni jadallashtirish;
- fanni samarali o’zlashtirishga erishish.
Shunday qilib, modulli o‘qitishda talabalarni o‘z qobiliyatiga ko‘ra bilim olishi uchun to‘la zarur
shart-sharoitlar yaratiladi. O‘qitishning modul tizimiga o‘tish samaradorligi, quyidagi omillarga bog‘liq
bo’ladi:
O‘quv muassasasining moddiy-texnikaviy bazasi darajasi;
- professor-o‘qituvchilar tarkibining malakaviy darajasi;
- talabalarning tayyorgarlik darajasi;
- ko`zlangan natijalarni baxolash;
- didaktik materiallar ishlab chiqish;
- natijalarning taxlili va modullarni optimallashtirish.
Modulli o‘qitishga o‘tishda quyidagilarni amalga oshirish ko‘zda tutiladi:
- ishchi o‘quv rejani chuqur tahlili asosida, o‘zaro chambarchas bog‘liq fanlar guruhi
aniqlanadi, ya’ni butun o‘quv rejasi alohida makromodullar to‘plami sifatida qaraladi
5
.
Ko‘pchilik hollarda quyidagi uch turdagi makromodullar tuzilishi mumkin:
A) gumanitar fanlarni o‘z ichiga oladigan;
B) iqtisodiy fanlarni o‘z ichiga oladigan;
V) umumta’lim, umutexnik, umumkasbiy va maxsus fanlarni o‘z ichiga oladigan.
Har qaysi makromodulning mutaxassisni shakllantirishda, o‘z maqsad va vazifasi bo‘ladi.
Ma’lum makromodulni o‘rganish maqsadi, unga kiradigan fanlarning o‘rganish maqsadlaridan kelib
chiqadi.
Har qaysi makromodulning o‘rganilish maqsadlari to‘plami, davlat ta’lim standartlarida aks
ettirilgan, mutaxassis kadr tayyorlashning bosh maqsadini tashkil etadi.
6
Har qaysi makromodulning maqsadi aniq tuzilgan bo‘lib, uning birinchi fani o‘rganila
boshlaganida, talabalarga yetkazilishi lozim. Makromodulning har bir keyingi fani o‘rganila
boshlanganida, u fanning o‘rganish maqsadlari talabalarga yetkazilishi zarur.
Har qaysi makromodul ichida, o‘rganiladigan fanlarning optimal ketma-ketligi va ularni
muddatlari o‘rnatiladi. Ya’ni o‘qitishning uzluksizligini ta’minlab, fanlarning o‘rganilish muddatlarini
va shu orqali makromodulning o‘rganilish muddatlarini qisqartirishga erishish zarur.
O‘quv soatlari hajmi katta bo‘lmagan (haftada 1-2, ayrim hollarda 3 soatli auditoriya
mashg‘ulotlari) fanlar, blok fanlar ro‘yxatiga kiritilishi, maqsadga muvofiq bo‘ladi va ular o‘quv
semestrining birinchi yoki ikkinchi yarmida o‘tilishi mumkin.
7
3
Avliyokulov N.X.O‘qitishning Moduli tizimi va pedagogik texnologiyasi amaliy asoslari, Buxoro, 2001. – B. 43.
4
Raximov B.X., Mavlyanov A., Choriyev V. va boshqalar. Pedagogik texnologiyalar sxemalarda. O‘quv qo‘llanma. – T.: Fan va
texnologiyalar. 2009. – B. 17.
5
Sayidaxmedov N. Yangi pedagogik texnologiyalar (nazariya va amaliyot). – T.: Moliya. 2003. – B. 36.
6
Tolipov O‘., Usmonboyeva M. Pedagogik texnologiyaning tatbiqiy asoslari. O‘quv qo‘llanma. – T.: Fan. O‘zPFITI, 2006. – B.
26.
|
| |
