|
– baza chizig‘i burilish burchagi, λ –signalning to‘lqin uzunligi
|
bet | 10/10 | Sana | 07.12.2022 | Hajmi | 8.4 Mb. | | #33627 |
Bog'liq 11-Astrofizik instrumentlar. Teleskoplar hisobotlar, dilshod, 336 – baza chizig‘i burilish burchagi, λ –signalning to‘lqin uzunligi. Radioteleskop gulbargi Rossiyaning “Millimetron” teleskopi Telskoplarning o‘rnatilishi Ma’lum tanlangan ob’ektga teleskoplarni yo’naltirish va sutkali harakatdagi bu ob’ektni kuzatish va rasmga olish aynan murakkab texnik vazifalardan hisoblanadi. Bunday murakkab jarayonni bajarish uchun teleskoplarni maxsus ko’rinma yo’nalishda montirovka qilinadi. Teleskoplar qurilganda o’zaro ikki perpendikulyar o’q atrofida erkin aylanadigan qilib o’rnatiladi. Bu o’qlarni qanday fazoviy yo’nalishlarda o’rnatilishiga ko’ra teleskoplarning qurilishi ikki xil bo’ladi: azimutal va ekvatorial (yoki parallaktik) qurilma. Azimutal o‘rnatish Azimutal qurilmada teleskop o’rnatilgan o’qlardan biri vertikal yo’nalishda bo’lib, ikkinchisi gorizontal tekislikda yotadi. Agar teleskop vertikal o’q atrofida aylantirilsa, uning ob’ektivi bosh optik o’qining davomi osmon sferasida almukantaratni “chizadi”; gorizontal o’q atrofida aylantirilganda esa vertikal aylana bo’ylab siljiydi. Natijada bu ikki o’q atrofida teleskopni aylantirib osmondagi ixtiyoriy yoritgichni nishonga olish mumkin. Ekvatorial o’rnatish Parallaktik qurilmada o’zaro perpendikulyar o’qlardan biri olam o’qiga parallel o’rnatiladi. Bunda ikkinchi o’q osmon ekvatori tekisligida yotadi. Agar ekvatorial qurilmada teleskop olam o’qi atrofida aylantirilsa, ob’ektivning bosh optik o’qi sutkalik parallel bo’yicha, osmon ekvatori tekisligida yotgan o’q atrofida burganda esa og’ish aylanasi bo’yicha siljib osmonning ixtiyoriy tomoniga qaray oladi.
|
| |