|
Avtomatikaning texnik vositalari (darslik) automatically € technical objects
|
| bet | 32/75 | | Sana | 18.12.2023 | | Hajmi | 2,66 Mb. | | #122696 |
Bog'liq Avtomatikaning texnik vositalari (darslik) automatically € techn (1) (1)Logik o’zgaruvchi deb faqat ikkita 0 va 1 qiymatlarini qabul qiluvchi kat- talikka aytiladi. Logik funksiya deb-argumentlari kabi faqat 0 va 1 qiymatlarni qabul qiluvchi funksiyaga aytiladi.
Logik funksiyalarda kirishdagi va o‘zgaruvchi qiymatlarning turli xil amal- lari termalar deyiladi. Kirishdagi o‘zgaruvchilar qiymatlari va logik funksiyalar qiymatlari termasi funksiyaning haqiqiylik jadvali deyiladi. Jadvaldan foyda- lanishning afzalligi shundaki, funksiyaning matematik yozuvi, uning tarkibini hamma vaqt ham yaqqol ko‘rsatavermaydi. Quyida asosiy funksiyalar to‘g‘risida bayon berilgan.
Mantiqiy elementlar bajaradigan funksiyalar.
«ТAKRORLOVChI»
«ТAKRORLOVChI» funksiyasining matematik ko‘rinishi y= k x bo‘lib, bu ifoda logik elementning chiqish signali y kirish signali x dan k marta farq qi- lishini anglatadi.
Bunda ularning ishoralari bir xil. Bunday elementlar kirish signalini kuchaytiruvchi va bo‘luvchilar hisoblanadi.
х y
Prinsipial sxema bo‘yicha belgilanishi.
Rele ekvivalenti.
Sxemali yechimi
4.1- rasm
“EMAS ”
― EMAS ‖ funksiyasi logik inkor deyiladi va matematik ko‘rinishi quydagicha: y= x-. Bu ifoda elementning chiqishdagi y signali, kirishdagi x sig- nali bo‘lmaganda mavjudligini va aksincha bo‘lishini anglatadi.
Prinsipial sxema belgilanishi.
Rele ekvivalenti.
х 1 10
Sxemali yechimi.
14 13
y HL
- rasm
“ VA ”
―VA‖ funksiyasi logik ko‘paytirish yoki konyuksiya deyiladi va matematik y = x1 . x2 ko‘rinishda ifodalanadi. Bu funksiya logik elementning kirishdagi x 1 va x 2 signallari faqat bir vaqtda paydo bo‘lgandagina, chiqishdagi y signali hosil bo‘lishini anglatadi.
х 1
Prinsipial sxemada belgilanish
Rele ekvivalenti
Хaqiqiylik jadvali
Х1
|
Х2
|
Y
|
1
|
1
|
1
|
0
|
1
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
9 12
Sxemali yechimli:
4
- rasm
|
| |
