|
qo‘llanlayotgan energiya turiga ko‘ra
|
| bet | 44/52 | | Sana | 15.02.2024 | | Hajmi | 10,89 Mb. | | #157074 |
Bog'liq УМК узб АТВ 2020qo‘llanlayotgan energiya turiga ko‘ra: elektr, pnevmatik, gidravlik va kombinatsiyalashgan rostlagichlar;
konstruktiv shakllantirilishiga ko‘ra: asboblar turidagi (barcha qurilmalar bir korpusga montaj qilingan) va agregat turidagi (qurilmalr va elementlar alohida funksional unifikatsiyalashgan bloklardan tashkil topgan, bu har qanday murakablikdagi ARni yig‘ish imkonini beradi);
- rostlanuvchi organga ta’sir xarakteriga ko‘ra (ob’ektga) uzluksiz va diskret ta’sirli rostlagichlar.
Konstruksiyasi va vazifasidan qat’iy nazar avtomatik rostlagichlarni asosiy tavsifi rostlagich shakllantiradigan rostlash qonuni - rostlanuvchi parametr bilan rostlovchi organ holati orasidagi bog‘liqlikdir. Arda qayta aloqa zanjiri (ob’ektdan taqqoslovchi qurilmagacha) AR uch variantda bajariladi.
Birinchi variant: sxema (8.1.) qayta aloqa zanjirida rostlanuvchi parametrni o‘lchash va qayd qilish imkonini beruvchi maxsus o‘lchash qurilmasiga yo‘q. Bu AR konstruksiyasini soddlashtiradi va uni ishonchliligini oshiradi. Kerak bo‘lsa rostlanayotgan parametrni nazorat qilish uchun o‘lchash sxemasi ARdan mustaqil ravishda maxsus datchika yoki datchik chiqishda qarshiligi kam bo‘lsa, datchikga AR ulanadi.
Ikinchi variant (rasm 8.2.) ikkilamchi asbob (avtomatik ko‘prik yoki potensiometr) yoki avtokompensator AK bazasida quriladi. Ob’ekt rostlanuvchi parametri Y datchik D bilan elektr signaliga o‘zgartiriladi. Avtomatik kompensator ikkita reoxordli bo‘lib, bu signalni o‘lchaydi
Bir reoxord kompensatsiya sxemasida qayta aloqani kiritish uchun, boshqasi signalni shakllantirish uchun. Signal rostlash tizimi taqqoslash qurilmasiga uzatiladi. Bu variantda parametrni rostlash bilan bir vaqtda qayd ham qilinadi. Amma sxema bunda ancha murakkablashadi, qo‘rsatkichlar yomonlashadi.
Rasm. 8.3. O‘lchov o‘zgartirgichli AR
Uchinchi variantda (rasm. 8.3) maxsus o‘lchov o‘zgartirigich IO‘ mavjud. Bunda datchik D chiqishidagi signal IO‘da o‘zgarmas tok unifikatsiyalashgan signaliga o‘zgaradi, keyin o‘lchanadi yoki oddiy to‘g‘ri harkatli ikkilamchi asbob IAda yoziladi. Bu bilan bir vaqtada signal 1 rostlash tizimi taqqoslovchi qurilsamiga beriladi. Bu variant ikkinchidan ancha oddiy va rostlanayotgan parametrni epizodli nazoratda talab qilinganda qulay (IA kerak bo‘lsa ulanadi).
AR rostlashni uch prinsipial sxemasida ishlaydi: g‘alayon bo‘yicha, chetlanish bo‘yicha, kombinatsiyalashgan.
G‘alayon bo‘yicha rostlash (rasm. 8.4,a): rostlagich R rostlanish ob’ektiga rostlanuvchi ta’sir g‘alayon Z ko‘rsatadi. Rostlagich R kirishiga Z ga proporsional signal, shuningdek rostlanuvchi parametrni y0 qiymati uzatiladi. Bu holatda rostlovchi ta’sir X va ob’ektga (rostlanuvchi ta’sir u) bu ta’sirni natijasi orasidagi bog‘liqlik yo‘q.
a
CHetlanish bo‘yicha rostlash (rasm. 8.4,b): rostlagich R rostlanayotgan parametr uni berilgan u0 qiymatdan chetlanishini kompensatsiya qiluvchi X rostlovchi ta’sirni amalgs oshiradi.
b
(ya’ni farq ∆u = u – u0 manfiy qayta aloqa sababli X ga proporsional). Bunda ∆u chetlanishni kompensatsiyalash uni keltirib chiqargan sabablardan qat’iy nazar amalga oshiriladi.
|
| |
