Kompyuterlarning global tarmoqqa ulanishi.
internet tarmog‘ining tuzilishi.
Internet o‘z-o‘zini shakllan-
tiruvchi va boshqaruvchi murakkab tizim bo‘lib, asosan, uchta
tarkibiy qismdan tashkil topgan:
– texnik;
– dasturiy;
– axborot.
Internet tarmog‘ining texnik ta’minoti har xil turdagi kompyu-
terlar, aloqa kanallari (telefon, sun’iy yo‘ldosh, shisha tolali va
boshqa turdagi tarmoq kanallari) hamda tarmoqning texnik vosita-
lari majmuyidan tashkil topgan.
Internet tarmog‘ining dasturiy ta’minoti (tarkibiy qismi) – tar-
moqqa ulangan xilma-xil kompyuterlar va tarmoq vositalarini yago-
na standart asosida (yagona tilda) ishlashni ta’minlovchi dasturlar.
Internet tarmog‘ining axborot ta’minoti Internet tarmog‘ida
152
153
mavjud bo‘lgan turli elektron hujjatlar, grafik rasm, audioyozuv,
videotasvir, veb sayt va hokazo ko‘rinishdagi axborotlar majmua-
sidan tashkil topgan.
Internetning ikkita asosiy vazifasi bo‘lib, buning birinchisi ax-
borot makoni bo‘lsa, ikkinchisi esa kommunikatsion vositasidir.
Internetning keskin rivojlanishi va WWW bo‘ylab sayohatlar-
ning ommaviylashishi shunga olib keldiki, ularni bir xil deb tu-
shuna boshlashdi. Kelinglar, avvalo, shuni hal qilib olaylik. Inter-
net va butun dunyo tarmog‘i bir xil emas. Internet butun dunyo
kompyu terlar tarmoqlarining to‘plamini belgilaydi. Internet turli
xil kompyuter xizmatlarini ko‘rsatadi. Bu – elektron pochta, Use-
net telekonferensiyalari, FTP ma’lumot fayllarini uzatish sistema-
si, Telnet uzoqdan terminalga kirish sistemasi, Gopher sistemasi
va Butun Dunyo tapmog‘i – WWW. Demak, WWW Internetning
faqatgina bir qismidir. Lekin u juda tez rivojlanmoqda.
Vebning asosiy rivojlanish pog‘onalaridan biri 1993- yilda
chiqarilgan Mosaic for Windows brauzer dasturiga to‘g‘ri kela-
di. 2- avlod dasturi Netscape brauzeri bozorda Mosaic for Win-
dowsdan keyin darhol paydo bo‘ldi. Mosaic for Windows World
Wide Web dunyosi eshigini foydalanuvchilarga biroz ochib bergan
bo‘lsa, Netscape o‘zining funksional imkoniyatlari bilan bu eshikni
millionlab foydalanuvchilarga keng ochib yubordi.
WWW – Internetning eng ommabop xizmat turidir. Unga ula-
nish uchun kompyuter bilan modem yetarlidir. Shuning uchun Bu-
tun dunyo tarmog‘i
butun olam axborotlar ombori – kutubxonaga
aylanib qoldi va u dunyoga yoyildi. WWWda ma’lumotlar sahi-
falarda joylanadi. WWW sahifalari soni oxirgi 3- yilda yuz mil-
liondan oshib ketdi. Bu sahifalarning egasi kim? Ular yirik korpo-
ratsiyalar yoki kichik korxonalar, universitet va maktablar, tashki-
lotlar, jurnal va ro‘znomalar yoki oddiy kishilardir. Bu sahifalarda
turli-tuman ma’lumotlar joylanadi. hozirgi kunda WWW axborot
olishning va tarqatishning eng qulay vositasidir.
Demak, Internet bu kompyuter tarmoqlari majmuyi bo‘lib, u ning
ko‘plab imkoniyatlari mavjud.
|
