Informatika va axborot texnologiyalari o‘quv fanini o‘qitishning asosiy maqsadi:
o‘sib kelayotgan avlodni zamonaviy axborot texnologiya vositalari bilan ishlash malakalari, mustaqil, mantiqiy va algoritmik fikrlash qobiliyatini rivojlantirishdan va olgan bilimlarini hayotda tatbiq etishga o‘rgatishdan iborat.
Umumiy o‘rta ta’lim muassasalarida informatika va axborot texnologiyalari ta’limining asosiy vazifalari: inson kamoloti va jamiyat taraqqiyotida informatika va axborot texnologiyalarining ahamiyatini anglash; o‘quvchilarga axborot-kommunikatsiya texnologiyalari va ularni amaliyotda qo‘llash haqida bilimlar berish; kompyuterda masalalar yechish texnologiyalari va asosiy bosqichlarini ketma-ketlikda to‘g‘ri bajarishga o‘rgatish; algoritmik tuzilmalar, algoritmlash va dasturlash asoslari haqida bilim berish; kompyuterning dasturiy ta’minoti va ularning imkoniyatlarini ajrata bilish hamda amaliyotda qo’llay olishga o‘rgatish; o‘quvchilarni aqliy rivojlantirish, mantiqiy fikrlash qobiliyatini, mustaqil ta’lim olish ko‘nikmalarini shakllantirish; fanlar integratsiyasini inobatga olgan holda o‘quvchilarda milliy va umuminsoniy qadriyatlarni, kreativlikni shakllantirish;
axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanish madaniyatini o‘rgatib borish; ta’lim-tarbiya olishning keyingi bosqichlarida davom ettirishlari, ongli ravishda kasb tanlashga zarur bo‘lgan tayanch kompetensiyalarni shakllantirishdan iborat.
Matn protsessorida hujjat yaratish va uni tahrir qilish mavzusiga bir soatlik dars ishlanmasi tayyorlash
“Matn protsessorida hujjat hosil qilish va tahrir qilish” mavzusini o’qitish metodikasi
Sana: _____________
Mavzu: Matn protsessorida hujjat yaratish va tahrirlash
Darsning maqsadlari.
Ta’limiy maqsadi: O’quvchilarni matn protsessorida hujjat yaratish va tahrir qilish bilan tanishtirish.
Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarda vatanparvarlik, milliy g’ururni tarkib toptirish va mehnatga ongli munosabatni rivojlantirish.
Rivojlantiruvchi maqsad: O’quvchilarning ijodkorligi va mustaqilligini rivojlantirish.
Qiziqtiruvchi maqsad: O’quvchilarda hayotiy-ehtiyojiy, iqtisodiy va ijtimoiy masalalarni yechish malaka va ko’nikmalarini hosil qilish.
Dars turi: Ma’ruza va savol-javob
Fanlararo bog’lanish:
Ona tili — nutq.
Matematika va fizika – Matematika va fizika sohasidagi taniqli va buyuk kashfiyotchi olimlar.
Tarix – mavzuga oid tarixiy davr, tarixiy shaxslar hamda solnomalar tuzish.
Mashg’ulotning ta’minlanishi:
Plakatlar, tarqatma materiallar, test.
Darsda qo’llaniladigan pedagogik texnologiyalar:
“Aqliy hujum”, “Tushunchalar” metodi.
“FSMU” texnologiyasi
Metodning maqsadi: mazkur metod o‘quvchilar yoki qatnashchilarni mavzu buyicha tayanch tushunchalarni o‘zlashtirish darajasini aniqlash, o‘z bilimlarini mustaqil ravishda tekshirish, baholash, shuningdek, yangi mavzu buyicha dastlabki bilimlar darajasini tashhis qilish maqsadida qo‘llaniladi. Metodni amalga oshirish tartibi:
ishtirokchilar mashg‘ulot qoidalari bilan tanishtiriladi;
o‘quvchilarga mavzuga yoki bobga tegishli bo‘lgan so‘zlar, tushunchalar nomi tushirilgan tarqatmalar beriladi ( individual yoki guruhli tartibda);
o‘quvchilar mazkur tushunchalar qanday ma’no anglatishi, qachon, qanday holatlarda qo‘llanilishi haqida yozma ma’lumot beradilar;
belgilangan vaqt yakuniga etgach o‘qituvchi berilgan tushunchalarning to‘g‘ri va to‘liq izohini o‘qib eshittiradi yoki slayd orqali namoyish etadi;
har bir ishtirokchi berilgan tugri javoblar bilan uzining shaxsiy munosabatini taqqoslaydi, farqlarini aniqlaydi va o‘z bilim darajasini tekshirib, baholaydi.
|
Tushunchalar
|
Sizningcha bu tushuncha qanday ma’noni anglatadi?
|
Qo’shimcha ma’lumot
| |
Gipermatn
|
|
| |
Gipermurojaat
|
|
| |
Silka
|
|
| |
Ctrl+S
|
|
|
«Aqliyhujum» metodining tuzilmasi
«Aqliy hujum» metodining bosqichlari:
Ta‘lim oluvchilarda savol tashlanadi va ulardan ushbu savol bo´yicha o‘z javoblari (fikr, goya va mulohaza) bildirishlari so‘raladi.
Ta‘lim oluvchilar savol bo´yicha o‘z fikr mulohazalarini bildirishadi.
Ta‘lim oluvchilarning fikr- g´oyalari (magnitofondan, videotasmadan rangli qog‘ozlarda yoki doskada) to´planadi.
Fikr-g´oyalar ma‘lum belgilar bo´yicha guruhlanadi.
5. Yo‘qorida qo‘yilgan savolga aniq va to‘g‘ri javob tanlab olinadi.
“Aqliy hujum” metodining afzalliklari
natijalar baholanmasligi ta‘lim oluvchilarda turli fikr-goyalarning tug‘ilishia olib keladi;
ta‘lim oluvchilarning barchasi ishtirok etadi;
fikr-g‘oyalar vizuallashtirib boriladi;
ta‘lim oluvchilarning boshlang‘ich bilimlarini baholash imkoniyati bo‘ladi;
ta‘lim oluvchilarda mavzuga qiziqish uyg‘onadi.
Oldingi mavzuni umumlashtirish:O’quvchilar javoblari natijalari tahlil qilinadi, xatolar va kamchiliklar aytiladi hamda tuzatiladi, javoblar baholanadi.
Yangi mavzuni tushuntirish:
Ma‘lumki, inson ish faoliyati davomida ko’plab matnlarni qayta ishlashiga to’ri keladi. Xujjatlarning xamda elektron xujjatlarning ko’pchilik qismini matnlar tashkil etadi. Oddiy belgilardan tashkil topgan so’zlar to’plami matn deb ataladi. Komppyuterda matnli xujjatlarni tayyorlashda asosan uch gurux amallar bajariladi.
Kiritish amalida tashqi shakldagi dastlabki matnni elektron ko’rinishga, yaoni fayl tarziga o’tkazish ko’zda tutiladi. Kiritish amalida nafaqat klaviatura yordamida kiritishni, balki kiritish vositalari yordamida (skanerdan o’tkazish, grafik shakldan matn formatiga o’tkazish) vazifani bajarish mumkin.
Taxrirlash amalida mavjud matnli xujjatni o’zgartirish, unga qo’shish, o’chirish, matnni bo’lish va xokazo kabi amallar bajariladi. Kiritish va taxrirlash amallari amaliyotda parallel olib boriladi. Bu amallar yordamida matnli xujjatning tarkibi shakllantiriladi.
Formatlash amali xujjatlarni rasmiylashtirish uchun kerak va bu amalning buyruqlari xujjatning ekrandagi yoki qoozdagi ko’rinishini aniqlaydi.
Barcha elektron xujjatlar kiritish va taxrirlash amallari bajarilishini talab qiladi, lekin formatlash amali ular uchun xar doim xam kerak bo’lavermaydi. Masalan, komppyuter uchun yoziladigan dastur matnlarini formatlash shart emas, chunki dastur matni qoozga chiqarish uchun yozilmaydi, balki uni kelgusi qayta ishlovchi amal - kompilyatsiya uchun kiritiladi. Shuning uchun baozi matnli xujjatlarni formatlash ortiqcha ish va ularni formatlash maqsadga muvofiq emas. Shunday qilib ikki xil dasturga ega bo’lish foydali bo’lib chiqdi. Matnlarni kiritish va taxrirlashni amalga oshiruvchi dasturlar matn muxarrirlari deb ataldi, formatlashni xam bajaradigan dasturlar esa matn protsessorlari deb nom oldi.
Barcha matn muxarrirlari xujjatda “toza” matnni saqlaydi, shuning uchun ular boshqa matn muxarrirlarida xam taxrirlanishi mumkin.
Matn protsessorlari esa formatlash natijalarini xujjat ichiga xar xil tarzda qayd qilganliklari sababli, ko’pchilik xollarda bir-birlari bilan mos tushmaydi. Lekin baozi matn protsessorlarida bir formatdagi xujjatni boshqa formatga o’tkaza olish qobiliyati mavjud.
|
