|
Axborot texnologiyalari va kompyuter injiniringi fakulteti Informatika o‘qitish metodikasi yo‘nalishi talabasi
|
| bet | 6/17 | | Sana | 08.01.2024 | | Hajmi | 4,42 Mb. | | #131971 |
Bog'liq Ismoilov F Klaviatura trenajori va “ Yumshoq ko’zlar usulida matn muss, Kiberxavfsizlik asoslari, Kurs ishi-3kurs-1.1DIK, 1-Амалий машғулот LOTIN, Tadbir senariy, 05.02.03-дастур АндМИ 2021, Bioinformatika va biomexanika, TOG‘LI JOYLARDA OCHIQ SUV OQIMLARINI KESIB O‘TISH USULLARI, (Б) БД вопросы ИК 2023-2024 узб (1), Kompyuter arxitekturasi (1-deadline. 1) Азимшер1.9-rasm. Yaponcha klaviatura
13. Probel tugmasini bir vaqtning o‘zida 600 000 kishi bosadi.
Probel haqida gap ketganda, yana bir ma’lumot. Bu tugma nafaqat eng uzun, balki eng ko‘p bosiladigan klavish hamdir. Bo‘sh joy tashlanmay yozilgan matnni o‘qish qiyin bo‘ladi, to‘g‘rimi? YouTube'dagi ma’lumotga ko‘ra, matn terayotganda bosilgan klavishlar umumiy sonining 18% i probel ulushiga to‘g‘ri keladi. Bu hali hammasi emas. Soniyaning har 1/10 ulushida butun Yer yuzi bo‘ylab probel tugmasi 600 000 marta bosiladi. Har safar joy tashlash uchun probelni bossangiz, yana qancha odam bu tugmani siz bilan teng bosishini bir tasvvur qilib ko‘ring...
1.10-rasm. Uzun probelli klaviatura
14. QWERTY klavishlar tartibi eng samarali tartib emas.
QWERTY klaviaturlari eng samarali klaviatura bo‘lsa kerak, deb o‘ylarsiz, chunki ular eng keng ommalashgan klaviaturadir. Ammo bu gap o‘roqdek «to‘g‘ri»ligiga ishonasizmi? Xo‘sh, nega klaviaturalar ABDEFG harflari bilan emas, balki QWERTY bilan boshlanadi? QWERTY tartibi 1872 yil Kristofer Sholz tomonidan o‘zining yangi matn terish uskunasi uchun yaratilgan (u davrlarda hali kompyuterlar yo‘q edi). Yozuv mashinasi harflari alifbo tartibida joylashtirilganda, matn teruvchi shunchalar tez matn terardiki, natijada uskunaning mexanik qismlari (ularni «bolg‘a» deb atashgan) ishdan chiqardi. Sholzga matn terish tezligini pasaytirish uchun harflar ketma-ketligini chalkashtirib tashlash g‘oyasi keladi. Shunday qilib, QWERTY klaviaturasi aslida matn QWERTY jarayonini sekinlashtirish uchun ishlab chiqilgan, ammo kompyuterlar paydo bo‘lganda ham bu klaviaturani negadir hamma birdek ijobiy qabul qildi va harflar joylashuvi ham shunday bo‘lib qoldi.
1.11-rasm. QWERTY klavishlar
15. Mini-klaviaturalar
Bu turdagi klaviaturalarda faqatgina bir necha tugmalar yordamida oddiy klaviaturadagi barcha belgilarni hosil qilish mumkin. Ammo qaday qilib? Bitta belgini hosil qilish uchun bitta tugmani bosish o‘rniga, bunday klaviaturalarda xuddi pianinodagi kabi akkordlardan foydalaniladi. Shuning uchun ham, bu klaviaturalarni akkordli klaviatura deyishadi. Akkordli klavirturalar, asosan, ko‘zi ojizlar tomonidan (Brayl versiyada) yoki oddiy klavituradan foydalanish besamar bo‘lgan vaziyatlarda ishlatiladi.
|
| |
