• Qollanish sohasi boyicha axborot tizimlari moddiy ishlab chiqarish, ijtimoiy va boshqaruv sohasiga
  • Boshqaruv jarayoni ko‘rinishiga ko‘ra




    Download 4,18 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet64/174
    Sana15.02.2024
    Hajmi4,18 Mb.
    #156878
    1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   174
    Bog'liq
    axborotlashtirish

    Boshqaruv jarayoni ko‘rinishiga ko‘ra 
    texnik (texnologik) ja- 
    rayonlarni avtomatik boshqarish tizimlari (TJABT) va tashkiliy (yoki 
    ma’muriy) boshqarishning avtomatlashtirilgan tizimlari (TBAT) o'zaro 
    farqlanadi. Dastlabkisi texnologik jarayonlami keng ma’noda boshqarishga 
    (raketa, stanok va hokazolami boshqarish), ikkinchisi-ijtimoiy va iqtisodiy 
    xususiyatga ega obyektlarni boshqarish uchun mo'ljallangan. Ulaming asosiy 
    farqi boshqarish obyektining mazmunida. Birinchi holda — bu turli xil 
    mashina, asbob-uskuna, qurilmalar bo'lsa, ikkinchisida — eng avvalo 
    odamlar, jamoa sanaladi. Boshqa bir farqi — axborot uzatish shaklida. 
    Birinchi tizimlarda axborot uzatishning asosiy shakllari bo'lib, turli xil 
    signallar (elektrik, optik, mexanik va hokazo) xizmat qiladi. Ikkinchi xil 
    tizimlarda asosiy axborot uzatish shakli — hujjatdir.
    Qo'llanish sohasi bo'yicha 
    axborot tizimlari moddiy 
    ishlab chiqarish, 
    ijtimoiy 
    va 
    boshqaruv sohasiga 
    ajratiladi.
    90


    Ishlab chiqarish sohasida quyidagi yo'nalishlar bo'yicha axborot 
    tizimlarini ajratib ko'rsatish mumkin: mashinasozlik majmuyi, yoqilg'i- 
    energetika majmuyi, transport majmuyi, metallurgiya majmuyi, kimyo- 
    o'rnion majmuyi, transport majmuyi, metallurgiya majmuyi.
    Ijtimoiy sohada axborot tizimlari quyidagi yo'nalishlar bo'yicha 
    ajratiladi: sog'liqni saqlash, nafaqa va ijtimoiy ta’minot, ta’lim, madaniyat 
    va aholi dam olishi, ijtimoiy va sotsial hayot, xizmatlar va aholi maishiy 
    hayoti, savdo va umumiy ovqatlanish, kommunal xizmat, atrof-muhit 
    muhofazasi.
    Boshqaruv sohasida axborot tizimlari quyidagi yo'nalishlar bo'yicha 
    ajratiladi: deputatlar korpusi va ijroiya hokimiyati, davlat boshqaruvi va 
    statistika, tashqi iqtisodiy faoliyat, moliya organlari, bank tizimlari, 
    huquqni muhofaza etish organlari va hokazolarga xizmat ko'rsatish.
    Boshqaruvning tashkiliy-iqtisodiy tizimlarida obyekt sifatida iqti­
    sodiyotni boshqarishning barcha bosqichlarida amalga oshiriladigan ishlab 
    chiqarish, ijtimoiy-iqtisodiy funksional jarayonlar xizmat qiladi. Axborot 
    tizimlari boshqarish xizmatlari xodimlarining axborot xizmat ko'rsatish 
    tizimlari bo'lib, axborotni to'plash, saqlash, uzatish va qayta ishlash 
    bo'yicha texnologik vazifalami bajaradi. U ma’lum iqtisodiy obyekt uchun 
    qabul qilingan metodlar va tuzilmaviy boshqaruv faoliyati tomonidan 
    belgilangan reglamentda shakllanadi va ishlaydi, uning oldida turgan maqsad 
    vazifalami bajaradi.
    Tashkiliy-iqtisodiy tizimlar xalq xo'jaligida qabul qilgan boshqarish 
    organlari tuzilmasiga muvofiq kichik sinflarga bo'linmasligi mumkin.
    Tashkiliy-iqtisodiy tuzilmalarda barpo etilgan avtomatlashgan axborot 
    vositalari axborotni qayta ishlash va boshqaruv qarorlarini qabul qilish 
    uchun mo'ljallangan axborot, iqtisodiy-matematik metodlar va modellar, 
    texnik, dasturiy, texnologik vositalar va mutaxassislar yig'indisini o'zida 
    aks ettiradi.

    Download 4,18 Mb.
    1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   174




    Download 4,18 Mb.
    Pdf ko'rish