• 5.2-jadval Axborot tizimlaridan foydalanishga nisbatan yondoshuvning o ‘zgarishi Yillar Axborotdan foydalanish
  • 1 9 7 0 - 1980- yillar Boshqaruv nazorati Qaror qabul qili­ shni q okllab-quv- vatlash tizimi.
  • Raqobat afzal- ligini ta’min­ lovchi axborot- strategik resurs Strategik axborot tizimi.Avtomat­
  • Axborot texnologiyasi va tizimlari




    Download 4,18 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet72/174
    Sana15.02.2024
    Hajmi4,18 Mb.
    #156878
    1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   174
    Bog'liq
    axborotlashtirish

    va samaradorligi
    Axborot tizimlari evolutsiyasi axborotlarni qayta ishlashning texnik 
    vositasi rivojlanishi mazmunini va axborot tizimlari qadr-qimmati bilan 
    bog'liq 5.2-jadvalda axborot tizim laridan foydalanishga nisbatan 
    yondoshuvning o'zgarishi keltirilgan.
    1-bosqich (1960-yillar oxirigacha) apparat vositalarining imko­
    niyatlari cheklangan sharoitda katta hajmdagi m a’lumotni qayta ishlash 
    muammosi bilan farqlanadi.
    5.2-jadval
    Axborot tizimlaridan foydalanishga nisbatan 
    yondoshuvning o ‘zgarishi
    Yillar
    Axborotdan
    foydalanish
    konsepsiyasi
    Axborot tizimlari 
    turlari
    Foydalanishdan
    maqsad
    1950—1960- 
    yillar
    Hisob-kitob 
    hujjatlarining 
    qog‘oz to‘plami
    Hisob-kitob huj- 
    jatlarini elektro- 
    mexanikbuxgalte- 
    riya mashinalarida 
    qayta ishlashning 
    axborot tizimi
    Hujjatlarni qayta 
    ishlash tezligining 
    oshishi. Oylikni 
    hisob-kitob qilish 
    jarayonining sodda- 
    lashuvi
    1960-1970-
    yillar
    Asosiy maqsad- 
    ni qo‘llab-quv- 
    vatlash
    Boshqaruvning 
    axborot tizimi
    Hisobotni tayyor­
    lash jarayonining 
    tezlashuvi
    98


    1 9 7 0 - 1980- 
    yillar
    Boshqaruv
    nazorati
    Qaror qabul qili­
    shni q okllab-quv- 
    vatlash tizimi. 
    Boshqaruvning oliy 
    bokg‘ini uchun tizim
    Nisbatan oqilona 
    qarorni ishlab 
    chiqish
    1 9 8 0 -2 0 0 0 -
    yillar
    Raqobat afzal- 
    ligini ta’min­
    lovchi axborot- 
    strategik resurs
    Strategik axborot 
    tizimi.Avtomat­
    lashtirilgan ofislar
    Iqtisodiy obyektlar­
    ning yashab qolishi 
    va gullab-yashna- 
    shini ta’minlash
    2-bosqich (1970-yillar oxirigacha) IBM G'360 seriasidagi EHM 
    ning tarqalishi bilan bogMiq. Dastur ta’minotining apparat vositalari 
    rivojlanish darajasidan orqada qolishi — mazkur bosqich muammosi 
    sanaladi.

    va 2-bosqichlar hisoblash markazlari resurslaridan markazlashgan 
    holda jamoa bo‘lib foydalanishga mo'ljallanib, eski operatsiyalami bajarishda 
    axborotni samarali qayta ishlashi bilan ajralib turadi. Tuziladigan axborot 
    tizimining samaradorligini baholashdagi asosiy oMchov — bu ishlanmaga 
    sarflangan va uni joriy etish natijasida iqtisod qilingan mablag' o'rtasidagi 
    farq boMgan. Mazkur bosqichdagi asosiy muammo — psihologik sabablar 
    bilan bogMiq boMib, bu — foydalanuvchilar va tizimni ishlab chiquvchi 
    mutaxassislar o'rtasidagi o'zaro aloqaning yomonligida edi. Buning natijasida 
    katta imkoniyatlarga ega tizimlar yaratilsada, foydalanuvchilar undan to'liq 
    foydalana bilishmadi.
    3-bosqich (1980-yillar boshlaridan). Bu davrda kompyuter profes­
    sional foydalanuvchining quroliga, axborot tizimi esa uning qarorlarini 
    qabul qilishni qo'llab-quwatlash vositasiga aylandi. Asosiy muammo 
    foydalanuvchining talablarini maksimal qondirish va kompyuter muhitida 
    shaxsiy interfeys ishini yaratish edi. Shu bilan birga axborot tizimini 
    yaratishga nisbatan yondoshuv o'zgardi. Endi mo'ljal yakka tartibdagi 
    foydalanuvchi tomonga o'zgardi. Foydalanuvchi mazkur ishlanmadan 
    manfaatdor, u mutaxassislar bilan aloqani yo'lga qo'ydi, mutaxassislaming 
    har ikki guruhi o'rtasida o'zaro tushunish yuzaga keldi. Bu bosqichda 
    maMumotlami ham markazlashtirgan holda, ham aksincha holatda ishlash 
    uslubidan foydalanila boshlandi.
    4-bosqich (1990-yillar boshlaridan) — iqtisodiy obyektlararo 
    aloqalar va axborot tizimining zamonaviy texnologiyasini yaratishdan 
    iborat. Mazkur bosqich biznesdagi strategik afzalliklami tahlil qilish 
    tushunchasi bilan bogMiq va telekommunikatsiya texnologiyasi yutuqlari 
    hamda axborotni qayta taqsimlashga asoslangan edi. Axborot tizimlari o'z
    99



    Download 4,18 Mb.
    1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   174




    Download 4,18 Mb.
    Pdf ko'rish