Accessda forma – bu jadval ma‟lumotlarini kiritish va tasvirlash
uchun vosita. Forma boshqaruv elementlarini o„z ichiga olgan oynani
ifodalaydi. Axborotni tasvirlash, ma‟lumotlarni kiritish va o„zgartirish,
formani jihozlash uchun qo„llaniladigan vizual obyekt boshqaruv
elementi deyiladi. Boshqaruv elementlariga imzolar, matn maydonlari,
boshqaruv tugmalari, grafik obyektlar: chiziq, ramka va h.k. misol
bo„lishi mumkin. forma hech qanday axborot saqlamaydi, faqat axborot
bilan ishlashning qulay vositalari bilan ta'minlaydi.
Forma jadval rejimida ma‟lumotlarga ishlov berishga nisbatan
quyidagi ustunliklarga ega:
odatda forma bir yozuv maydonlarini tasvirlagani bois, alohida
yozuvga e'tibor qaratish imkonini beradi. Jadval rejimida esa, bir
necha yozuvlar tasvirlanadi va maydondagi ma‟lumotlarni ko„rish
uchun oynani surishga to„g„ri keladi;
ma‟lumotlar bilan ishlash va o„qishni osonlashtiruvchi boshqaruv
elementlarini qulay tartibda joylashtirish mumkin;
turli boshqaruv elementlari ma‟lumotlarni kiritish va o„zgartirish
imkoniyatiga ega;
berilganlar bazasining ba'zi obyektlari – rasmlar, animatsiya,
ovozlar va videokliplar – ovoz berishi yoki tasvirlanishi mumkin.
Microsoft Access tarkibidagi masterlar yordamida yaratilgan barcha
ma‟lumotlar omborlari ma‟lumot kiritish, yoki jadval, yoki so„rovlarda
saqlanayotgan axborotlarni ko„rish ucun formalarni o„z ichiga oladi.
Boshqaruv elemnenti yordamida axborotlarni o„zgartirish yoki
kiritish uchun unda sichqoncha tugmasi bosiladi va element turiga
bog„liq qo„shimcha amallar bajariladi – masalan, matn maydoniga
belgilar kiritish yoki ro„yxatdan qiymat tanlash. Bir necha elementga
ketma-ket axborot kiritish uchun ularning birinchisi faollashtiriladi,
so„ngra navbatdagi elementga o„tish uchun [Tab] yoki [Enter] klavishi
bosiladi ([Shift]+[Tab] klavishlar kombinatsiyasini bosish bilan avvalgi
elementga qaytiladi).
Yozuvni o„zgartirish yoki kiritish tugallanib, yangi yozuvga
o„tilganida Access yangi yozuvni avtomatik ravishda saqlaydi. Bundan
tashqari yozuvning holatini ixtiyoriy vaqtda saqlash mumkin. Buning
uchun Записи / Сохранить запись (Records / Save Record) buyrug„i
beriladi yoki [Shift]+[Enter] klavishlar kombinatsiyasi bosiladi.
Formaning asosiy vazifasi ekranda ma‟lumotlarga ishlov berish va
ko„rishdan iborat bo„lsa ham, uni ma‟lumotlari bilan birga chop qilish
mumkin. Bu amallar boshqa Office dasturlaridagi kabi Файл (File)
57
menyusining Параметры страницы (Page Setup), Предварительный
просмотр (Print Priview) va Печать (Print) buyruqlari yordamida
bajariladi. Параметры страницы muloqot oynasining Поля (Margins)
qo„yilmasida Печать только данные (Print Data Only) bayroqchasi
o„rnatilsa, ekrandagi ma‟lumotlarni tayyor qog„oz blankka chop qilish
imkonini beradi.
Formani bir necha usul bilan yaratish mumkin, ammo ko„pgina
hollarda berilganlar bazasi oynasining Формы (Forms) qo„yilmasida
Создать (New) tugmasini bosishdan boshlanadi. Bu tugma bosilganda,
Новая форма (New Form) muloqot oynasi ochiladi.
Новая форма muloqot oynasi ro„yxatidan yangi forma yaratishning
turli usullarini tanlash mumkin. Bular quyidagilar:
Конструктор (Design View) qiymati mustaqil forma yaratishni
ta'minlaydi.
Мастер форм (FormWizard) qiymati tanlanganda, Access sizning
ko„rsatmalaringiz asosida forma yaratadi. Bu holda, formaga
qo„shiladigan aniq maydonni tanlash mumkin (bir yoki bir necha jadval
yoki so„rovga tegishli bo„lgan).
Автоформа (AutoForm) ning uch qiymati tezda aniq forma turini
ochadi va yaratadi (ustunli, lentali yoki jadvalli). Bundan tashqari,
Автоформа orqali yaratilgan forma har doim bir jadval yoki so„rovning
barcha maydonlari uchun boshqaruv elementini o„z ichiga oladi.
Диаграмма (Chart Wizard) qiymati tanlanganda Access
ma‟lumotlarni jadval yoki so„rovdan oladi va ular asosida Microsoft
Graph yordamida diagramma yaratadi.
Сводная таблица (PivotTable Wizard) qiymadi taqqoslangan
jadval yaratadi.
|