Axborot tizimlari nazariy asoslari magistratura mutaxassisliklari uchun o

Download 1,73 Mb. Pdf ko'rish
bet	48/96
Sana	30.01.2024
Hajmi	1,73 Mb.
	#148577

1 ... 44 45 46 47 48 49 50 51 ... 96

Bog'liq
ATT

texnik, texnologik va uslubiy aspektlarni e‟tiborga olish zarur.
Metodologik aspekt. Bu yerda asosiy muammo zamonaviy axborot
texnologiyalari darajasiga mos keluvchi ta‟lim jarayonining asosiy
printsiplarini ishlab chiqish hisoblanadi. Bu bosqichda yangi
texnologiyalar sun‟iy ravishda an‟anaviy ta‟lim formalariga tayanadi.
Shu sababli, ta‟limning har bir darajasiga asosiy talablarni shakllantirish
uchun yangi yondashuvlarni topish zarur. Masalan, to„g„ri yozishning
an‟anaviy talablari kompyuter imkoniyatlari bilan hisoblashmaydi va
insonga xos bo„lgan erinchoqlik bunday ko„nikmalarning shakllanishiga
to„sqinlik qiladi. Shunday misolni o„qish uchun ham keltirish mumkin.
Bunday an‟anani chizmachilik va boshqa fanlarda ko„rish mumkin.
Texnik jarayonni to„xtatish mumkin emasligi sababli yangi ta‟lim
standartlarini tanlash juda muhim.
Iqtisodiy aspekt. Axborot jamiyatining iqtisodiy asosi axborot
sanoatining yo„nalishlari hisoblanadi (kompyuter, telekommunikatsiya
va boshqalar). Axborot, axborot-texnologik va telekommunikatsion
bozorlarni globallashtirish, telekommunikatsiyalar bo„yicha «elektron
savdo»ni tadbirkorlik vositasiga aylantirish, xalqaro axborot sanoatini
yetakchilari yuzaga kelishiga asolangan xalqaro «axborot iqtisodiyoti»
ning shakllanish jarayoni sodir bo„lmoqda.
Texnik aspekt. Hozirgi kunda alohida axborot texnologiyalarini
amalga oshiruvchi ko„plab sonli dasturiy va texnik ishlanmalar
yaratilgan va tadbiq qilingan. Ammo, bunda bir-biriga mos bo„lmagan
texnik va dasturiy vositalar asosida turli uslubiy yondashuvlardan
foydalaniladi. Bu esa uslubning ko„paytirilishiga va axborot manbalari,
kompyuter texnikasi bilan muloqot qilishga to„sqinlik qiladi. Bundan
tashqari, maktab va oliy o„quv yurtlari darajasida axborotlashtirishga
bo„lgan turlicha yondashuv bir o„quv darajasidan ikkinchi darajaga
o„tishda o„quvchilarga katta qiyinchiliklar tug„dirmoqda. O„quv
vaqtining bir qismi zamonaviy kompyuter texnologiyalari asoslarini
o„zlashtirishga sarf qilinmoqda.
Shu sababli, regional va umumrespublika ta‟limida konseptual,
metodologik va texnologik negizda yagona axborot sohasini

74
shakllantirish doirasida o„quv jarayonining barcha ishtirokchilari
harakatlarini birlashtirish zarur. Bu rejaning yangiliklaridan biri
kompyuterlashtirish barcha tashkil etuvchilari va ta‟minot turlari bilan
axborotlashtirish modelini ishlab chiqish hisoblanadi. Ta‟limda axborot
tizimlarining
ilmiy-texnik
darajasi
amaliy
axborot
tizimlariga
qo„yiladigan talablarga mos keladi. Muammo metodologik savollarni
qayta ishlashning yetarli darajada emasligidir.
Texnologik aspekt. Axborot jamiyatining texnologik asosi
telekommunikatsiya va axborot tizimlari hisoblanadi. Ular iqtisodiy
o„sishni yuzaga keltiradi, jamiyatda katta hajmli axborot va bilimlarga
erkin murojaat
qilish
uchun
sharoit
yaratadi,
sotsial-iqtisodiy
almashinuvlarga va axborot jamiyatining shakllanishiga olib keladi.
Uslubiy aspekt. Zamonaviy axborot tizimlarining asosiy ustunliklari
(ko„rgazmalilik, axborotlarni ifodalashning aralash formalari –
ma‟lumotlar, grafik tasvirlar, stereoovoz, animatsiya, katta hajmli
axborotlarga ishlov berish va saqlash, xalqaro axborot manbalariga
kirish) ta‟lim jarayonini qo„llashning asosi bo„lishi lozim.
Ta‟lim jarayonida axborot manbalarining samaradorligiga ta‟sir
ko„rsatuvchi asosiy omillar quyidagilardan iborat:

Download 1,73 Mb.

1 ... 44 45 46 47 48 49 50 51 ... 96

Download 1,73 Mb.

Pdf ko'rish