146
yetarli vositalarda uni berkitishi lozim.
Kompleks. Tarkibiy elementlar va kanallardan axborot chiqishining
turli-tumanligida axborotni himoyalash uchun barcha usullar to„liq
hajmda qo„llanilishi lozim. Alohida formalar va texnik vositalarning
qo„llanilishi mumkin emas. Himoyalashning kompleks tasnifi bu – bir-
biriga bog„liq bo„lgan uzluksiz jarayonlarni ifodalovchi murakkab
tizimdir. O„z navbatida ularning har biri bir-birlariga turli xizmat
ko„rsatuvchi ko„plab xossalarga, tendensiyalarga ega. Ishlab chiqarish
tizimining barcha tarkibiy elementlarida va axborotga ishlov berish
texnologik
siklining
barcha
bosqichlarida
va
uni
uzatishda
himoyalanishning mavjud bo„lgan barcha usullaridan foydalanish zarur.
Amaliyotdan bizga ma‟lumki, axborot xavfsizligining kompleks
tizimini tashkiliy va huquqiy tavsifga ega bo„lgan choralarni amalga
oshirmasdan
qurish
mumkin
emas.
Konfidentsial
axborotdan
foydalanishning imkoniyatlari texnik aspektlar orqali emas, balki g„araz
maqsaddagi harakatlar, foydalanuvchi va xodimlarning e‟tiborsizligi
natijasida ko„proq yuzaga keladi.
Axborotni himoyalash bo„yicha
tashkiliy choralar tizimi o„ziga
to„rtta asosiy tashkil etuvchini olgan tadbirlar yig„indisini ifodalaydi
:
obyektda holatni o„rganish;
himoyalash dasturini ishlab chiqish;
ko„rsatilgan dastur faoliyatini hayotga tadbiq etish;
o„rnatilgan qoidalarning bajarilishi va faoliyatini nazorat qilish.