26
kommunikatsiyalar
texnologiyalarining
rivojlanib
borayotganligi
evaziga
erishilmoqda.
Barcha
mamlakatlarda
telekommunikatsiya
axborot
tarmoqlari
keng
tarqalayapti. Ayniqsa «Internet» axborot tarmog’ining salmog’i kundan-kunga ortib
borib dunyo bo’yicha global axborot infratuzilmasi, uning asosida esa axborotlashgan
jamiyat shakllanayotgani ma’lum. Xususan:
a) xalqaro axborot tarmoqlariga ulangan shaxsiy kompyuterlar har bir
xonadonga kirib bormoqda;
b) axborot tarmoqlarida yangi xil faoliyat turlari vujudga kelayapti. Jumladan:
tarmoqda ishlash, tarmoq muhitida dam olish, ijod va ko’ngil ochish, tarmoqda
maorif va tarbiya;
v) jamiyatning har bir a’zosi qaerda bo’lishidan qatьiy nazar axborot
tarmoqlari asosida hoxlagan mamlakatidan turli xil mavzu hamda yo’nalishdagi
axborotni to’liq va tezkor sur’atda olish imkoniyatiga ega bo’lmoqda;
g) axborot tarmoqlari doirasida mamlakatlar o’rtasidagi georgrafik va
geosiyosiy chegaralar yo’qolib borayapti.
Mutaxassislarning fikricha, axborotlashgan jamiyatda kompyuterlashtirish
jarayoni kishilarga ishonchli axborot manbaiga kirishga keng imkoniyat yaratadi
hamda ishlab chiqarish va ijtimoiy sohalarda axborot mahsulotlarini qayta
ishlashning yuqori darajasini ta’minlash orqali ularni ko’p mehnat va vaqt talab
etuvchi ishlardan ozod etadi. Axborotlashgan jamiyatda nafaqat ishlab chiqarish
jarayoni tubdan o’zgaradi, balki hayot mazmuni, xususan moddiy boylikka qaraganda
madaniy xordiq chiqarishning axamiyati ortadi. Tovar ishlab chiqarish va iste’mol
qilishga yo’naltirilgan industrial jamiyatga nisbatan, axborotlashgan jamiyatda
ko’proq aqliy mehnat ulushini orttiruvchi bilim, intellekt, axborot ishlab chiqariladi
va iste’mol qilinadi. Turli xildagi kompyuter texnikasi asosidagi tizim va tarmoqlar,
axborot texnologiyalari hamda aloqa telekommunikatsiyalari axborotlashgan
jamiyatning material va texnologik bazasi bo’lib xizmat qiladi. Boshqacha qilib
aytganda, axborot-kommunikatsiyalar bozori tovarlar ushbu jamiyat shakllanishining
negizi sanaladi.
Axborot-kommunikatsiyalar
bozorida
asosiy
tovar
bo’lib