Axborotnomasi

5 
YANGI OʻZBEKISTON PEDAGOGLARI 
AXBOROTNOMASI 
www.in-academy.uz 
1-JILD, 6-SON, PART 2 (YOʻPA) 
 MAKTABGACHA TA’LIM TASHKILOTIDA RIVOJLANISH 
MARKAZLARINI SAMARALI TASHKIL ETISH BO‘YICHA 
METODIK TAVSIYALAR 
M.E.Xallokova 
FarDU katta o‘qituvchisi, pedagogika fanlari
bo‘yicha falsafa doktori(PhD) 
N.R.Omonjonova (Xaydaraliyeva) 
FarDU talabasi 
ARTICLE INFO 
 
ABSTRACT
 
Qabul qilindi: 12-June 2023 yil 
Ma’qullandi: 15-June 2023 yil 
Nashr qilindi: 17-June 2023 yil
 
 
Maktabgacha 
yoshdagi 
bolalarni 
tarbiyalashda 
rivojlanish markazlarini tashkil etishning asosiy sharti 
pedagogdan tayyor bilim olishdan ko‘ra, bolaga 
rivojlanish markazlarida faoliyatni tanlash imkoniyatini 
berish, bunda u atrofdagi dunyo haqida bilimlarni 
mustaqil 
ravishda 
egallashi, 
ko‘nikmalari 
va 
qobiliyatlarini rivojlantirish, bolaga qiziquvchanlik, 
mustaqil izlanish, tadqiqot jarayoniga qo‘shilish 
imkoniyatini berishdir. 
KEY WORDS 
Markaz, bilim, tarbiya, rivojlanish, 
bolalar, 
bilish 
jarayoni, 
takomillashtirish, 
texnologiya, 
malaka, 
jarayon, 
zamonaviy, 
rivojlanish, usullar. 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoevning “O‘zbekiston Respublikasi 
maktabgacha ta’lim tizimini 2030 yilgacha rivojlantirish konsepsiyasini tasdiqlash 
to‘g‘risida”gi qarorida maktabgacha ta’lim tizimida olib boriladigan ishlar mazmuni aniq 
belgilab berildi. Unga ko‘ra maktabgacha ta’lim tizimiga innovatsiyalarni, ilg‘or pedagogik va 
axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish, MTTlarda bolalarni rivojlantirishga 
mutlaqo yangi yondashuvlarni joriy etish1 kabi vazifalar belgilab qo‘yildi. Qaror bilan 
birgalikda O‘zbekiston Respublikasi maktabgacha ta’lim tizimini 2030 yilgacha rivojlantirish 
konsepsiyasi ham tasdiqlandi. Konsepsiya doirasida maktabgacha yoshdagi bolalarning har 
tomonlama intellektual, axloqiy, estetik va jismoniy rivojlanishi uchun shart-sharoitlar 
yaratiladi.
MTTda rivojlanish markazlarini tashkil etish Davlat talablari va «Ilk qadam» davlat o‘quv 
dasturini amalga oshirishni nazarda tutadi. Markazlarda ishlash har bir bolaning individual 
xususiyatlarini hisobga olgan holda eng samarali rivojlanishiga imkon beradigan tarzda, uning 
individual qobiliyatlari, qiziqishlari, faoliyat darajasini inobatga olgan holda tashkil etiladi.
Rivojlanish markazlari ta’lim, rivojlantiruvchi, o‘qitish, rag‘batlantiruvchi, uyushgan, 
kommunikativ funksiyalarni bajarishi kerak.Eng muhimi, ular mustaqillikni rivojlantirish 
ustida ishlashlari kerak, bolalar va kattalar o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlarning shaxsga 
yo‘naltirilgan ta’limga asoslangan bolaning tashabbusini rag‘batlantirishi kerak.Gurux 
xonasidan moslashuvchan va o‘zgaruvchan tarzda foydalanish talab etiladi. Rivojlanish 
markazlaridagi tematik, didaktik materiallarlar bolaning ehtiyojlari va manfaatlarini 
qondirishga xizmat qilishi kerak.Markazlarning dizayni estetik, bolalar uchun jozibali bo‘lishi 
kerak, va mustaqil faoliyatga bo‘lgan istakni keltirib chiqarishi kerak.Guruh xonasida 
rivojlanish markazlarini yaratishda o‘yin faoliyatining etakchi rolini hisobga olish 
kerak.Rivojlanish markazlaridagi jihozlar xavfsiz va didaktik materiallarlar bolaga tegishli 
bo‘lishi va bolalarning yoshiga mos bo‘lishi kerak.Rivojlanish markazlaridagi didaktik