Ta'limda raqamli texnologiyalarni tadbiq etishning zamonaviy tendensiyalari va rivojlanish omillari
www.pedagoglar.uz
19-to’plam 2-qism iyun 2023
209
AXLOQIY TARBIYA USULLARI
Avazxonov Shohnazar Gulnazarzoda,
ChDPU “Boshlang‘ich ta’lim” yo‘nalishi 3-kurs talabasi.
Аnnotatsiya: Axloqiy tarbiya o'ziga xos jarayon sifatida o'z mazmuniga, birinchi
navbatda, tarbiyalanuvchilarga to'g'ri xulq-atvor haqida ma'lum ma'lumotlarni
etkazishni o'z ichiga oladi. Xulq-atvor uchun javobgarlik insonning muayyan
sharoitlarda qanday harakat qilishi kerakligini bilish asosida rivojlanadi.
Kalit so’zlar: Axloq, tarbiya, inson, bolalar, bilim, oqibat.
“Axloqiy tarbiya” tushunchasi keng qamrovli.
U inson hayotining barcha
jabhalarini qamrab oladi. "Axloqiy tarbiya" - bu o'quvchilarning ongi, his-tuyg'ulari va
xulq-atvoriga ularda ijtimoiy axloq talablariga javob beradigan
axloqiy fazilatlarni
shakllantirish uchun maqsadli va tizimli ta'sir qilish.
Axloqiy tarbiya - bu bolalarni insoniyat va
muayyan jamiyatning axloqiy
qadriyatlari bilan tanishtirishning maqsadli jarayoni. Bilimlar
asosida bolada axloqiy
sifatning (masalan, mehr-oqibat) mohiyati haqida tasavvurlar shakllanadi. Bolada axloqiy
sifatni (motivlarni) egallash istagi paydo bo'lishi kerak. Sifatga (ijtimoiy tuyg'ularga)
munosabat shakllanishi kerak. Bilim va his-tuyg'ular ularni amaliy amalga oshirish (xulq-
atvori) zaruriyatini keltirib chiqaradi. Mexanizmning har bir komponenti muhim va uni
istisno qilib bo'lmaydi.
Bolalarda axloqiy tarbiyaning quyidagi yo'nalishlari ajralib turadi.
1. Insonparvarlik tuyg'ulari va munosabatlarini tarbiyalash.
Insonparvarlik -
insonning axloqiy tarbiyasining o'zagi va ko'rsatkichi, uning odamlarga, tabiatga, o'ziga
bo'lgan munosabati (hamdardlik, hamdardlik,
sezgirlik, mehribonlik).
Bu boshqasini
tushunish, boshqasining tajribasini o'ziga o'tkazish qobiliyatiga asoslanadi.
