sı və yanacaq sərfinin artması ilə müşaidə edilir);
- iş zamanı silkənmələr;
- qoşulma zamanı titrəyişlər;
- ayrılma zamanı səs-küy.
Sürətlər qutularının əsas ümumi nasazlıqları kimi aşağıdakılar qeyd olunmalı-
dır:
- sinxronizatorların muftasının yeyilməsi;
- dişli çarxların yeyilməsi;
- sürətlər qutusunda yağın səviyyəsinin aşağı olması;
- aparan, aparılan və aralıq vallarının yastıqların yeyilməsi;
- sürətlər qutusunun bərkidilməsinin zəifləməsi;
- kipləşdiricilərin yeyilməsi.
Ötürmələrə qoşulma mexanizminin nasazlıqları kimi aşağıdakıları qeyd etmıli-
yik:
- bərkidilmələrin zəifləməsi;
- ötürmələrə qoşulma ştokunun yeyilməsi və ya dağılması;
- ötürmələrə qoşulma çəngəllərinin yeyilməsi.
Qeyd edilən nasazlıqların əsas səbəbləri aşağıdakəlardır:
- istismar qaydalarının pozulması (keyfiyyətsiz qağların istifadəsi və
ya onun
səviyyəsinə nəzarət edilməməsi);
- dəst elementlərinin keyfiyyətinin aşağı olması;
- sürətlər qutusunun xidmət müddətinin başa çatması;
- sürətlər qutusuna qulluğun və onun təmirinin peşəkarlıqla aparılmaması.
Sürətlər quusunun nasazlıqlarını aşağıdakı əlamətlərə görə müəyyən etmək olar:
- sürətlər qutusunda səs-küy;
- ötürmələrə qoşulmanın çətinliyi;
- ötürmədən öz-özünə çıxma;
- yağ axması.
İndi isə asqıların nasazlıqlarına baxaq. Asqıların əsas nasazlıqları kimi
77.
aşağıdakıları qeyd etmək olar:
- qabaq təkərlərin quraşdırılma bucaqlarının pozulması;
- asqı linglərinin deformasiyası;
- yayların sərtliyinin azalması və ya sınması;
- amartizatorların hermetikliyinin pozulması, yeyilməsi və ya mexaniki zə-
dələnməsi;
- amartizator dayağının zədələnməsi;
- eninə dayanıqlılıq stabilizatorunun zədələnməsi;
- asqıların bərkidilməsinin rezin-metal və ya oynaq elementlərinin yeyiməsi.
Bu nasazlıqların əsas səbəbi birinci növbədə yolların keyfiyyətidir. Bununla
bərabər, keyfiyyətsiz dəstlər, texniki xidmət və təmir işlərinin keyfiyyətsiz aparıl-
ması və avtomobilin idarə etmə üslubu da öz təsiri göstərir.
Asqıların nasazlıqları tədricən və ya qəflətən baş verə bilər. Onlarda nasazlıqla-
rın başlanması aşağıdakı əlamətlərlə bilinir:
- avtomobilin düzxətli hərəkət istiqamətindən sapmaları (yana çəkmə);
- döngələrdə hərəkətdə və tormozlamada avtomobilin titrəyişi (yırğalan-
ması);
- hərəkət zamanı titrəyişlər;
- hərəkət zamanı asqılarda taqqıltı;
- asqıların “yatması”;
- şinlərin yeyilməsinin artması və ya qeyri-müntəzimliyi.
Nəzərə almaq lazımdır ki, qeyd olunan xarici əlamətlər sükan idarəsinin nasaz-
lıqlarında da müşahidə edilə bilər.
