Oilani to’gri va okilona tashkil qilish

Download 1,45 Mb. Pdf ko'rish
bet	80/143
Sana	14.08.2024
Hajmi	1,45 Mb.
	#269512

1 ... 76 77 78 79 80 81 82 83 ... 143

Bog'liq
JAMOADA-HAMSHIRALIK-ISHI

8.2 Soglom turmush tarzini shakllantirishda hamshiralar o’rni.
Turmush tarzi

Oilani to’gri va okilona tashkil qilish.
Oilani to’gri va okilona tashkil qilish ichun tibbiy biologik va
psixologik omillarni hisobga olish kerak. Kishilar tabiatdan turli - tuman
bo’lishadi, buni birinchi marotaba Gippokrat aniqlagan va ularni 4 ta
toifaga ajratgan:
- xoleriklar - qo’nimsiz, shoshqaloq, chidamsiz, tavakkalchi, to’griso’z,
kayfiyati tez o’zgaruvchan, qiziqqon, hayajoni tez o’zgaruvchan.
- sangviniklar - xushchaqchaq, ishchan, g’ayratli, chidamli, jamoatchi,
dilkash, ba’zan esa shoshqaloq, hayolparast kishilar.
- flegmatiklar – sovuqqon, xotirjam, ehtiyotkor, andishali, chidamli,
kamgap, o’zini tuta biladigan.
- melanxolik – nimjon tipdir, ular tortinchok, uyalchan, qupolikka sezgir
bo’lishada, ular ro’yu berib turgan xodissalar va odamlarning o’zaro
munosabatlariga judaziyuraklil bilan baxo berishadi
.
8.2 Soglom turmush tarzini shakllantirishda hamshiralar o’rni.
Turmushni to’gri tashkil qilish, turmush sharoitini (uy joy bilan
ta’minlanganlik darajasi) yahshi yo’lga qo’yish, oila a’zolarining
ma’lumot va madaniyat darajasi, oiladagi shaxsni xulqi va zararli
odatlari (shuningdek, spirtli ichimliklarni iste’mol qilishi, chekishi,
narkotik moddalarni iste’mol qilishi), dori - darmonlarni me’yoridan
ortiq iste’mol qilishi holatliri, gipodinamiya, adinamiya holatlari,
yolg’izlik, ishsizlik va bular oqibatida kelib chiqadigan turli stressli
vaziyatlar kasalliklar kelib chiqishida asosiy o’rinda turadi. Kasalliklarni
kamaytirish va oldini olish uchun avvalom bor turmush tarzini
yahshilash kerak va bu borada hamshiralar roli beqiyosdir. Ular aholi
orasida sog’lom turmush tarzini targ’ibot qilish bilan barobar uni
shakllantirish yollarini ham o’rgatishlari kerakdir. Turmush tarzini
yahshilash uchun quyidagi shartlar bajarilishi kerak:

Ovqatlanishni to’gri tashkil qilish.

Gipodinamiyani oldini olish (harakat va salomatlik).

123

Kun va ishni biologik rejmlar asosida tashkil qilish.

Oilani har tomonlama to’gri tashkil qilish (yaratish).

O’zaro munosobatlarni me’yorlash.

Zararli odatlardan tiyilish.

Tozalik va tozalanish masalalariga rioya qilish.

Baxtsiz hodisalar va jaroxatlanishlardan ehtiyotkor bo’lish.

Sog’lom turmush tarzi haqida bilim va malakaga ega bo’lish.
Turmush tarzi
. - bunda asosan sog’lom turmush tarziga
e’tibor berib o’tamiz. Sog’lom turmush tarzi - mehnat, turmush va dam
olish gigienasi ekologik va shaxslararo munosabatlar madaniyati bo’lib,
uz organizimini fiziologik jihatdan ma
’
lum holatda saqlab bora olish va
atrofdagilarning salomatligi to’grisida q
’
aygurish singari kompleks
omillarini o’zining ichiga oladi va hokazo. Sog’lom turmush tarzini
shakllantirish muayan darajadagi yuqori madaniyatga erishgani, iste
’
mol
qilish, odamlar bilan o
’
zaro munosabatda bo’lish va sog’lomlashtirishni
aql bilan olib borib, madaniyatli bo’lishni ko
’
zda tutish. Hozirgi davrda
respublikamizning
ijtimoiy-iqtisodiy
taraqqiyotida
muammolarni
hisobga olsak, sog’lom turmush tarzining ijtimoiy-gigienik mezonlarini
aniq belgilab olish amaliyotga, ayniqsa muhimdir.

Download 1,45 Mb.

1 ... 76 77 78 79 80 81 82 83 ... 143

Download 1,45 Mb.

Pdf ko'rish