|
Bajardi. Jòrayeva Ruqshona. Qabul qildi. Eshonqulov Ravshan
|
bet | 1/5 | Sana | 24.05.2024 | Hajmi | 1,64 Mb. | | #252042 |
Bog'liq Gap turi Bajardi.Jòrayeva Ruqshona. Qabul qildi.Eshonqulov Ravshan
Gap turlari
Reja.
1. Gap haqida umumiy ma’lumot.
2.Boshlang’ich ta’limda gap ustida ishlash vazifalari va bosqichlari.
3.Ona tili darslarida gap va uning turlarini o‘rgatishda innovatsion texnologiyalardan foydalanish orqali darslarni tashkil etish.
4.Xulosa va Foydalanilgan Adabiyotlar
Gap haqida umumiy ma’lumot.
Gap ustida ishlash o’quvchilarning nutqini o’stirishda muhim ahamiyatga ega. Gap ustida ishlashning asosiy vazifasi o’quvchilarni sintaktik jihatdan to’g’ri va aniq gap tuzib, tugallangan fikr bildirishga o’rgatish hisoblanadi. Gap (grammatik jihatdan o’zaro bog’langan, tugallangan mazmun va tugallangan intonatsiyaga ega bo’lgan) nutq birligi bo’lib, aloqa maqsadiga xizmat qiladi. Boshlang’ich sinf o’quvchilari uchun muhimi, birinchidan, gap nutq birligi ekanligidir. Shunday ekan, nutqqa oid mashqlarga qo’yilgan talablar gap ustida ishlash mashqlariga ham taalluqlidir; ikkinchidan, gap − grammatik tomondan to’g’ri tuzilgan birlik, shunday ekan, gap ustida ishlash grammatika bilan chambarchas bog’liq bo’lib, bu jarayonda gap qurilishi, gapda so’zlarning bog’lanishi va gapning turlari ustida ishlash juda muhimdir; uchinchidan, gap mazmun birligi bo’lib, tugallangan mazmunni bildiradi.
Binobarin, gapning mazmuniy asosi, mazmun ottenkalari ustida ishlash va ularning gap tuzilishiga bog’liqligi ustida ishlash ham zarur; to’rtinchidan, gapning intonatsiyasi katta ahamiyatga ega, shuning uchun intonatsiya ustida ishlash, intonatsiyaning mazmun bilan bog’liqligini tushuntirish kerak. Boshlang’ich sinflar dasturining «Grammatika, imlo va nutq o’stirish» bo’limida sintaksisdan beriladigan bilimlar aniq ko’rsatilgan.
Analiz yoki sintezning ustunligiga nisbatan gap ustida ishlash mashqlari ikkiga bo’linadi:
1) Analitik mashqlar, ya’ni tuzilgan tayyor matndan olingan gapni tahlil qilish;
2) sintetik mashqlar, ya’ni mustaqil gap tuzishga qaratilgan mashqlar.
Analitik mashqlar sintetik mashqlarga zamin hozirlaydi, ular parallel holda yoki sintetik mashqdan so’ng analitik mashq o’tkaziladi. O’quvchilarning mustaqilligi va bilish jarayonining faollik darajasiga ko’ra gap ustida ishlash mashqlari uchga bo’linadi:
|
| |