Baxtsiz hodisalarda shikastlanganlarga birinchi yordam ko`rsatish
Reja:
1. Baxtsiz hodisalarda birinchi yordam ko`rsatish.
2. Jarohatlanganda va lat eganda birinchi yordam ko`rsatish.
3. elektr tokidan jarohatlangan kishiga birinchi yordam ko`rsatish.
4. Kuyganda va sovuq urganda birinchi yordam ko`rsatish.
5. Zaharlanganda birinchi yordam ko`rsatish.
Tayanch so`zlar:
birinchi yordam, burama, rezina, jgut, vena,
arterial, kapillyar
qon oqish, sun`iy nafas, massaj, taxtakash, zahar.
Baxtsiz hodisalarda birinchi yordam ko`rsatish
Ma`lumki, jarohatlanish oqibati o`z vaqtida ko`rsatilgan yordamga ko`p
jihatdan bog’liq bo`ladi. SHuning uchun har bir ishlovchi
bevosita baxtsiz hodisa
sodir bo`lgan joyda vrachga birinchi yordam ko`rsatishni bilishi kerak.
Ishlab chiqarish korxonalari, tashkilotlarida tsexlarda, bo`limlarda,
brigadalarda, dala shiyponlarida, fermalarda, ustaxonalar
va boshqa ishlab
chiqarish uchastkalarida birinchi yordam ko`rsatishga maxsus o`qitilgan 3-4
kishidan iborat sanitar postlar tashkil etiladi. Sanitar postlari zarur meditsina
dorilar va bog’lash materiallari mavjud bo`lgan aptechkalar bilan ta`minlanadi.
1.-расм. Кичик ва чуқур
бўлмаган жароҳатларни
ликопластир билан боглаш.
2.-расм. Бармоқларни крест
(ёки саккиз) боғлаш.
Ishlab chiqarishda jarahotlanish uni keltirib chiqarish sabablariga ko`ra
shartli ravishda tashkiliy va texnik turlarga bo`linadi.
Tashkiliy xarakterga ega
bo`lgan ishlab chiqarish jarohatlarining sabablariga quyidagilar kiradi:
1) bevosita kunlik ishlarni yoki ishlayotgan odamlarni sog’ligi uchun yuqori
darajada xavfli bo`lgan ishlarni bajarish oldidan xavfsizlik texnikasi bo`yicha
yo`riqnomalarni o`tilmasligi;
2) xavfsizlik texnikasi bo`yicha yo`riqnomalarni o`tilishi, lekin ishni bajarish
jarayonida unga rioya qilinishini etarlicha nazorat qilmaslik;
3) ishni (har xil ishlab chiqarish topshiriqlarini) bajarish vaqtida zarur
himoya (ko`zoynak, niqob, respirator, to`siq va boshqa)
vositalardan
foydalanmaslik;
4) ishchi zonada ishni bajarish uchun keraksiz bo`lgan buyum va narsalarni
mavjudligi;
5) murakkab va mas`uliyatli ishlarda maxorati etarlicha bo`lmagan ishchilar
mehnatidan foydalanish;
6) jarohatlash ehtimoli mavjud joylarda o`rab
turuvchi shitlar, to`siqlar va
kojuxlarni yo`qligi;
7) odam sog’ligi uchun xavf yuqori bo`lgan ish joylarini etarlicha
yoritilmasligi;
8) xavf haqida «To`xta! YUqori kuchlanish», yoki «Эhtiyot bo`ling!
Rabotlar avtomatik rejimda ishlamoqda», «Yo`l yo`q, xavfli zona» va boshqa kabi
ogohlantiruvchi belgilarning yo`qligi;
9) texnologik rejimdan chalg’ish, texnologik jarayonlarni ko`pol buzilishi va
boshqalar;
10) u yoki bu sabablarga ko`ra ishchiga ish vaqti davomida tanaffus va dam
olish vaqtini berilmasligi;