|
Turli ismli atomlardan yoki atomlar guruhidan tashkil topgan molekulalar geteronuklear molekulalar deyiladi
|
| bet | 3/6 | | Sana | 22.05.2024 | | Hajmi | 0,58 Mb. | | #249928 |
Bog'liq 20-BiletTurli ismli atomlardan yoki atomlar guruhidan tashkil topgan molekulalar geteronuklear molekulalar deyiladi.
3.6-rasm. Ikki (A va B) atomlar orasidagi kovalent bog‘lanish sxemasi: - bog‘lanish: a – bir atomda s-, ikkinchisida p-valent elektronlar bo‘lgan hol; b - har ikkala atomda ham p-valent elektronlar bo‘lgan hol; g – p-valent elektronlarning - bog‘lanish hosil qilishi.
Molekulyar bog‘lanishli kristallar
Molekulyar bog‘lanishli kristallar deb inert elementlarning atomlaridan yoki kovalent bog‘lanishli to‘yingan molekulalardan tashkil topgan kristallarga aytiladi. Bunday kristallar inert element atomlari yoki kovalent bog‘lanishli to‘yingan molekulalar orasida Van-der Vaals kuchlari yoki vodorod bog‘lanishli kuchlar ta’sir qilishi natijasida paydo bo‘ladi. Bu kuchlar ta’sirida hosil bo‘lgan kristallar juda ham ko‘p. 3.9 - rasmda CO2 molekulyar kristallining elementar yacheykasi keltirilgan. Bu yacheyka tomonlari markazlashgan kub bo‘lib, ushbu panjaraning tashkil etuvchilari (bazisi) CO2 molekulasi bo‘lib, ular butun panjara bo‘yicha Van-der-Vaals kuchlari bilan bog‘langan. Panjara tugunlarida uglerod atomlari joylashgan bo‘lib, ikkita kislorod atomining markazi uglerod atomida bo‘lgan gantel hosil qiladi.
3.9rasm. CO2 molekulyar kris- tallining elementar yacheykasi.
Van-der-Vaals kuchlarining hosil bo‘lishi elektr jihatdan neytral atomlar va molekulalar orasida elektr maydon ta’sirida elektr dipoli momenti paydo bo‘lishi bilan tushuntiriladi. Bu kuch yuqorida ko‘rib o‘tgan barcha turdagi ximiyaviy bog‘lanish kuchlaridan eng zaifidir. Shu bilan birga ko‘p kristallarda ta’sir qiluvchi yagona kuchdir. Paydo bo‘lish tabiatiga qarab, uch xildagi Van-der Vaals kuchlarini farq qiladi- lar: oriyentatsiyaviy, induksiyaviy va dispersiyaviy. Bu kuchlarning hammasining asosida elektr dipollarining elektrostatik ta’sirlashuvi yotadi.
|
| |
