• 18-jadval Glikogenoz kasalliklari
  • Glikogenozlar va aglikogenozlar




    Download 4,12 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet132/273
    Sana21.05.2024
    Hajmi4,12 Mb.
    #249242
    1   ...   128   129   130   131   132   133   134   135   ...   273
    Bog'liq
    Sobirova-R.A-biokimyo

    Glikogenozlar va aglikogenozlar
    Insonlarda bir qator genetik kasalliklar mavjud bo‘lib, bularga
    glikogen sintezi yoki parchalanishining (irsiy) buzilishi bilan bog‘liq
    kasalliklar ham kiradi.Bunday irsiy kasalliklarni yuzaga kelishiga,
    glikogen almashinuvi fermentlarining sintezlanishini irsiy buzilishi
    sabab bo ladi. Masalan, to‘qimalarda (ayniqsa jigar, muskullarda)
    glikogenning to‘planib ketishi quyidagi fermentlarning sintezlanmasligi
    oqibatidir:
    18-jadval
     Glikogenoz kasalliklari
    Glikogenoz xili
    Nuqsonli ferment Zararlanadigan a‘zo
    I. Girke kasalligi
    Glyukozo-6-fosfataza
    Jigar, buyraklar
    II. Pompe kasalligi
    α
    -1,4-glyukozidaza
    Hamma organlar
    (lizosoma glyukozidasi)
    III. Kori kasalligi
    Amilo-1,6-glyukozidaza Jigar, yurak va skelet
    muskullari,
    leykotsitlar
    IV. Andersen kasalligi Tarmoqlanish fermenti
    Jigar, muskullar,
    buyraklar, leykotsitlar
    V. Mak-Ardl kasalligi Muskul fosforilazasi
    Muskullar
    VI. Xers kasalligi
    Jigar fosforilazasi
    Jigar
    1. Glyukoza-6-fosfataza.
    2. a-amilaza (1,4- glikozidaza).
    3. Fosforilaza (jigardagi).


    229
    Glikogenning turli organlarda jigar, muskul, yurak, buyrak va
    boshqalarda to‘planib qolishi (parchalanmasligi) glikogenoz (glikogen
    kasalligi) deyilib, u glikogen parchalanishida qatnashadigan qaysi
    fermentning sintezi buzilishiga va klinik belgilariga qarab quyidagi
    turlarga bo‘linadi (18-jadval).
    UDF glyukozo-glikogen-transglikozilaza fermentining genetik
    defekti natijasida glikogen jigar va muskul to‘qimasida juda kamayadi,
    hatto butunlay yoqoladi (to‘planmaydi). Bu nasliy kasallikni
    aglikogenozlar deyilib, 1962-yili Levis tomonidan o‘rganilgandir. Bu
    kasallik ko‘pincha yosh bolalarda uchrab, ularda ogir gipoglikemiya
    holati yuz beradi.

    Download 4,12 Mb.
    1   ...   128   129   130   131   132   133   134   135   ...   273




    Download 4,12 Mb.
    Pdf ko'rish