• Steroidlar Steroidlar
    		•

    Biokimyo pmd




    Download 4,12 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet135/273
    Sana21.05.2024
    Hajmi4,12 Mb.
    #249242
    1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   273
    Bog'liq
    Sobirova-R.A-biokimyo

    Fosfoglitseridlar 
    fosfatid kislota hosilalari bo‘lib, ular glitserin,
    yog‘ kislotalar, fosfor kislota va odatda bironta azot tutuvchi
    birikmalardan tarkib topgan:
    Bir necha xil fosfoglitseridlar guruhi mavjud:
    Fosfatidilxolin (letsitin);
    Fosfatidiletanolamin;
    Fosfatidilserin;
    Plazmalogen;
    Fosfatidilinozitol;
    Kardiolipin.
    Sfingolipidlarning uch guruhi mavjud:
    Sfingomiyelinlar, serebrozidlar va gangliozidlar.
    Sfingolipidlar tarkibiga ikki atomli to yinmagan aminospirt
    sfingozin kiradi.
    Sfingomiyelinlar hujayra membranalarida, nerv to‘qimasi, buyrak,
    jigar to‘qimalarida ko‘p miqdorda uchraydi.
    Serebrozidlar tarkibida fosfor kislota ham, xolin ham bo‘lmaydi.
    Uning tarkibida geksoza sfingozinning gidroksil guruhi bilan efir bogi
    orqali birikkan, yog‘ kislota qoldig‘i esa sfingozinning aminoguruhi
    orqali birikkan:

    237
    Gangliozidlar tarkibida yuqori yog‘ kislota, spirto-sfingozin, D-
    glyukoza, D-galaktoza va N-atsetilglyukozamin yoki N-atsetilneyramin
    kislota mavjud. Gangliozidlar ko‘proq miyaning kulrang moddasida,
    nerv va glial hujayralarning plazmatik membranalarida ko‘p miqdorda
    bo‘ladi.
    Steroidlar
    Steroidlar
    tabiatda keng tarqalgan birikmalar bo lib,
    siklopentanopergidrofenantren halqasini tutadi. Buyrak usti bezining
    po‘stloq qismida sintezlanuvchi gormonlar, jinsiy gormonlar, xolesterin
    steroidlar guruhiga mansub. Odam organizmida steroidlar guruhiga
    mansub bo‘lgan sterinlar (sterollar), yani steroidning spirt shakllari
    alohida ahamiyatga ega. Ularning eng muhimi xolesterin (xolesterol):

    238
    Xolesterin molekulasidagi gidroksil guruhi yog‘ kislotasi bilan
    birikib xolesterin efiri xolesteridni hosil qiladi.
    Mumlar 
    yuqori molekulali yog‘ kislotalari va yuqori molekulali
    bir yoki ikki atomli spirtdan tarkib topgan murakkab efirlardir.
    Teri, yung, patlar ustini qoplovchi yog‘ moddalarning tarkibida
    mumlar bor. Osimliklar bargi, mevasini qoplovchi lipidlarning 80% ini
    mumlar tashkil etadi.

    Download 4,12 Mb.
    1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   273




    Download 4,12 Mb.
    Pdf ko'rish