• Biometrik autentifikatsiyalashning daktiloskonik tizimi.
  • FOYDALANUVCHILARNI BIOMETRIK IDENTIFIKATSIYALASH VA




    Download 4,22 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet25/50
    Sana29.08.2024
    Hajmi4,22 Mb.
    #270046
    1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   50
    Bog'liq
    Axborot xavfsizligi

    FOYDALANUVCHILARNI BIOMETRIK IDENTIFIKATSIYALASH VA 
    AUTENTIFIKATSIYALASH
    Foydalanuvchilarni biometrik identifikatsiyalash va autentifikatsiyalash.
    Oxirgi vaqtda insonning fiziologik parametrlari va xarakteristikalarini, xulqining xusu-
    siyatlarini o‘lchash orqali foydalanuvchini ishonchli autentifikatsiyalashga imkon beruvchi 
    biometrik autentifikatsiyalash keng tarqalmoqda. 
    Biometrik autentifikatsiyalash usullari an’anaviy usullarga nisbatan quyidagi afzal-
    liklarga ega:
    - biometrik alomatlarning noyobligi tufayli autentifikatsiyalashning ishonchlilik dara-
    jasi yuqori;
    - biometrik alomatlarning sog‘lom Shaxsdan ajratib bo‘lmasligi;
    - biometrik alomatlarni soxtalashtirishning qiyinligi.
    Foydalanuvchini autentifikatsiyalashda faol ishlatiladigan biometrik algoritmlar quy-
    idagilar:
    barmoq izlari;
    • qo‘l panjasining geometrik Shakli;
    • yuzning Shakli va o‘lchamlari;
    ovoz xususiyatlari;
    • ko‘z yoyi va to‘r pardasining naqShi.
    Biometrik autentifikatsiyalashning daktiloskonik tizimi.
    Biometrik tizimlarning aksariyati identifikatsiyalash parametri sifatida barmoq izlari-
    dan foydalanadi (autentifikatsiyaning daktiloskopik tizimi). Bunday tizimlar sodda va 
    qulay, autentifikatsiyalashning Yuqori ishonchliligiga ega. Bunday tizimlarning keng tarqa-
    lishiga asosiy sabab barmoq izlari bo‘yicha katta ma’lumotlar ba’zasining mavjudligidir. 
    Bunday tizimlardan dunyoda asosan politsiya, turli davlat va ba’zi bank tashkilotlari 
    foydalanadi. 
    Autentifikatsiyaning daktiloskopik tizimi quyidagicha ishlaydi. Avval foydalanuvchi 
    ro‘yxatga olinadi. Odatda, skanerda barmoqning turli xolatlarida skanerlashning bir necha 
    varianti amalga oshiriladi. Tabiiyki, namunalar bir–biridan biroz farqlanadi va qandaydir 
    umumlashtirilgan namuna, «pasport» Shakllantirilishi talab etiladi. Natijalar autentifikat-
    siyaning ma’lumotlar bazasida xotirlanadi. Autentifikatsiyalashda skanerlangan barmoq 
    izi ma’lumotlar bazasidagi «pasportlar» bilan taqqoslanadi.
    Barmoq izlarining skanerlari. Barmoq izlarini skanerlovchi an’anaviy qurilmalarda 
    asosiy element sifatida barmoqning xarakterli rasmini yozuvchi kichkina optik kamera 
    ishlatiladi. Ammo, daktiloskopik qurilmalarni ishlab chiqaruvchilarning ko‘pchiligi integral 
    sxema asosidagi sensorli qurilmalarga e’tibor bermoqdalar. Bunday tendensiya barmoq 
    izlariga asoslangan autentifikatsiyalashni qo‘llashning yangi sohalarini ochadi. Bunday 
    texnologiyalarni ishlab chiquvchi kompaniyalar barmoq izlarini olishda turli, xususan elek-
    trik, elektromagnit va boshqa usullarni amalga oshiruvchi vositalardan foydalanadilar. 
    Skanerlardan biri barmoq izi tasvirini Shakllantirish maqsadida teri qismlarining sig‘im


    39
    qarshiligini o‘lchaydi. Masalan, Veridicom kompaniyasining daktiloskopik qurilmasi 
    yarim-o‘tkazgichli datchik yordamida sig‘im qarShiligini aniqlash orqali axborotni yig‘adi. 
    Sensor ishlashining prinsipi quyidagicha: ushbu asbobga quyilgan barmoq kondensator 
    plastinalarining biri vazifasini o‘taydi (6.2-rasm). Sensor sirtida joylashgan ikkinchi plas-
    tina kondensatorning 90000 sezgir plastinkali kremniy mikrosxemasidan iborat. Sezgir 
    sig‘im datchiklari barmoq sirti do‘ngliklari va pastliklari orasidagi elektrik maydon kuchin-
    ing o‘zgarishini o‘lchaydi. Natijada do‘ngliklar va pastliklargacha bo‘lgan masofa aniqlanib, 
    barmoq izi tasviri olinadi
    Integral sxema asosidagi sensorli tekshirishda AuthenTec kompaniyasida ishlatiluvchi 
    usul aniqlikni yana ham oshirishga imkon beradi. Qator ishlab chiqaruvchilar biometr-
    ik tizimlarni smart-kartalar va karta–kalitlar bilan kombinatsiyalaydilar. Integral sxema-
    lar asosidagi barmoq izlari datchiklarining kichik o‘lchamlari va Yuqori bo‘lmagan narxi 
    ularni himoya tizimi uchun ideal interfeysga aylantiradi. Ularni kalitlar uchun breloklarga 
    o‘rnatish mumkin. Natijada foydalanuvchi kompyuterdan boshlab to kirish yo‘li, avtomo-
    billar va bankomatlar eshiklaridan himoyali foydalanishni ta’minlaydigan universal kalitga 
    ega bo‘ladi.

    Download 4,22 Mb.
    1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   50




    Download 4,22 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    FOYDALANUVCHILARNI BIOMETRIK IDENTIFIKATSIYALASH VA

    Download 4,22 Mb.
    Pdf ko'rish