Yuzning tuzilishi va ovoz bo‘yicha autentifikatsiyalovchi tizimlar




Download 4,22 Mb.
Pdf ko'rish
bet26/50
Sana29.08.2024
Hajmi4,22 Mb.
#270046
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   50
Bog'liq
Axborot xavfsizligi

Yuzning tuzilishi va ovoz bo‘yicha autentifikatsiyalovchi tizimlar.
Bu tizimlar arzon-
ligi tufayli eng foydalanuvchan hisoblanadilar, chunki aksariyat zamonaviy kompyuter-
lar video va audeo vositalariga ega. Bu sinf tizimlari telekommunikatsiya tarmoqlarida 
masofadagi foydalanuvchi sub’ektni identifikatsiyalash uchun ishlatiladi. Yuz tuzilishini 
skanerlash texnologiyasi boshqa biometrik texnologiyalar yaroqsiz bo‘lgan ilovalar uchun 
to‘g‘ri keladi. Bu holda Shaxsni identifikatsiyalash va verifikatsiyalash uchun ko‘z, burun 
va lab xususiyatlari ishlatiladi. Yuz tuzilishini aniqlovchi qurilmalarni ishlab chiqaruvchilar 
foydalanuvchini identifikatsiyalashda hususiy matematik algoritmlardan foydalanadilar. 
Ta’kidlash lozimki, yuz tuzilishini aniqlash texnologiyasi yanada takomillashtirilishni talab 
etadi. Yuz tuzilishini aniqlovchi aksariyat algoritmlar quyosh yorug‘ligi jadalligining kun 
bo‘yicha tebranishi natijasidagi yorug‘lik o‘zgarishiga ta’sirchan bo‘ladilar. Yuz holatining 
o‘zgarishi ham aniqlash natijasiga ta’sir etadi. Yuz holatining 450 ga o‘zgarishi aniqlashni 
samarasiz bo‘lishiga olib keladi.
Paslikkacha
masofa
Do‘nglikkacha
masofa
Datchik 
mikrosximasi
Kandinsator
plastinalari
Teri


40
Ovoz bo‘yicha autentifikatsiyalash tizimlari. Bu tizimlar arzonligi tufayli foydalanu-
vchan hisoblanadilar. Hususan ularni ko‘pgina Shaxsiy kompyuterlar standart komplek-
tidagi uskuna (masalan mikrofonlar) bilan birga o‘rnatish mumkin. Ovoz bo‘yicha auten-
tifikatsiyalash tizimlari har bir odamga noyob bo‘lgan balandligi, modulyasiyasi va tovush 
chastotasi kabi ovoz xususiyatlariga asoslanadi. Ovozni aniqlash nutqni aniqlashdan 
farqlanadi. Chunki nutqni aniqlovchi texnologiya abonent so‘zini izoxlasa, ovozni aniqlash 
texnologiyasi so‘zlovchining Shaxsini tasdiqlaydi. So‘zlovchi Shaxsini tasdiqlash ba’zi che-
garalanishlarga ega. Turli odamlar o‘xShash ovozlar bilan gapirishi mumkin, har qanday 
odamning ovozi vaqt mobaynida kayfiyati, hissiyotlik holati va yoshiga bog‘liq holda o‘zga-
rishi mumkin. Uning ustiga telefon apparatlarning turli-tumanligi va telefon orqali bog‘la-
nishlarining sifati so‘zlovchi Shaxsini aniqlashni qiyinlashtiradi. Shu sababli ovoz bo‘yicha 
aniqlashni yuz tuzilishini yoki barmoq izlarini aniqlash kabi boshqa 
biometriklar bilan birgalikda amalga oshirish maqsadga muvofiq hisoblanadi.
Ko‘z yoyi to‘r pardasining Shakli bo‘yicha autentifikatsiyalash tizimi. Bu tizimlarni 
ikkita sinfga ajratish mumkin:
- ko‘z yoyi rasmidan foydalanish;
- ko‘z to‘r pardasi qon tomirlari rasmidan foydalanish.
Odam ko‘z pardasi autentifikatsiya uchun noyob ob’ekt hisoblanadi. Ko‘z tubi qon 
tomirlarining rasmi hatto egizaklarda ham farqlanadi. Identifikatsiyalashning bu vosita-
laridan xavfsizlikning Yuqori darajasi
talab etilganida (masalan harbiy va mudofaa ob’ektlarining rejimli zonalarida) foyda-
laniladi. 
Foydalanuvchini biometrik autentifikatsiyalash maxfiy kalitdan foydalanishni mod-
ul ko‘rinishida Shifrlashda jiddiy ahamiyatga ega bo‘lishi mumkin. Bu modul axborotdan 
faqat xaqiqiy xususiy kalit egasining foydalanishiga imkon beradi. So‘ngra kalit egasi o‘zin-
ing maxfiy kalitini ishlatib xususiy tarmoqlar yoki Internet orqali uzatilayotgan axborotni 
Shifrlashi mumkin. 


41

Download 4,22 Mb.
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   50




Download 4,22 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Yuzning tuzilishi va ovoz bo‘yicha autentifikatsiyalovchi tizimlar

Download 4,22 Mb.
Pdf ko'rish