|
Biotexnologiya asoslariBog'liq BIOTEXNOLOGIYA ASOSLARI kitobGlyukoàmilàzà - (1,4-
α
-D-glyukan-glyukanogidrolàzà) àsosàn zàmburug’làrdà kång o’rgànilgàn.
Asp.niger zàmburug’idà u molåkulyar màssàsi 100 000 dàl’ton àtrofidà bo’lgàn ikkità
glikoprotåinlàrdàn iboràt. Dåmàk, bu fårmåntni õususiyatlàri bir-biridàn fàrq qilàdigàn
ikkità formàsi (shàkli) màvjud.
Dåkstranàzà - (1,6-
α
-D-glyukàn-glyukanogidrolàzà) dåkistrindàgi 1,6-glikozid bog’igà tà’sir
qilàdi.
Làktozà yoki
β-gàloktozidàzà (β-D-gàloktozid-gàloktogidrolàzàlàr) làktozàni glyukozà và
gàlàktozàgà àylàntiràdi. Bu fårmånt E.Coli, Asp.niger, Sacch.cerevisiae, Curvularia
inaqualis, Alternaria tenuis và àyrim boshqà mikroorgànizmlàrdà sintåz bo’làdi.
Invårtàzà - (
β
-D-fruktofurànozid-fruktogidrolàzà) sàhàrozàni glyukozàgà và fruktozàgà
pàrchàlàydi. Uni Aspergillus turkumi vàkillàri (Asp.awamori, Asp.batatae, Asp.niger),
àchitqi zàmburg’i, Bacillus subtilis và Bac.diastaticus làrning àlohidà shtàmmlàri hosil qilàdi.
Sållyulolitik fårmåntlàr (sållyulazàlàr) - fàol oqsillàrning muràkkàb komplåksidir, sållyulozà
molåkulàsining hàr õil bog’làrigà tà’sir qilàdi, S komponånt (ekzonuklåàzà) tàbiiy holdàgi
sållyulozàgà (pàõtà, fil’tr qog’ozi) tà’sir qilàdi. S
õ
-komponånti (endonuklåàzà) eriydigàn
shàklgà o’tkàzilgàn klåtchàtkàni (kàrbosimåtilsållyulozàni) gidrolizlàydi.
Sållyulozà bilàn bir qàtordà mikroorgànizmlàr sållobiàzà (
β-glyukozidàzà) hosil qilàdi, bu fårmånt
sållyulozàni và gåmisållyulozàni pàrchàlàydi. Sållyulozàni gidrolizining oõirgi bosqichi,
glyukozà hosil bo’lishi bilàn tugàllànàdi.
Sànoàtdà ishlàb chiqàrilàdigàn sållyulotik fårmånt pråpàràtlàri odàtdà S
1
và S
õ
và shungà o’õshàsh
sållobiàzà và gåmisållyulàzà fårmåntlàri bo’lib, bu pråpàràtlàrning pH ko’rsàtkichi 3,0 dàn 8,0
gàchà. Mànà shu rN làr oràlig’idà ulàr turg’undirlàr. Sållyulàzàni hosil qiluvchilàr ko’pinchà
misålliàli zàmburug’làrdir, shulàrdàn Penicillium notatum, P.vuriabili, P.iriense,
|
| |