Epoksidli smolalar asosidagi yelimlar




Download 1,92 Mb.
Pdf ko'rish
bet57/65
Sana17.12.2023
Hajmi1,92 Mb.
#121731
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   65
5.5.Epoksidli smolalar asosidagi yelimlar. 
Epoksidli smolalar asosidagi yelimiar sovuqlayin va qaynoq holda qotadigan 
turlarga bo‘linadi ular asosida fizikaviy-mexanikaviy xususiyatlari juda yaxshi 
bo‘lgan birikmalar hosil qilinadi. Epoksidli yelimlar asosida hosil qilingan 
birikmalar suv, moy va benzin ta’siriga chidamli bo‘ladi. Avtomobillarni 
ta’mirlashda sovuqlayin qotadigan epoksidli yelimlardan nisbatan keng 
foydalaniladi. Epoksid kompozitsiyalar 1 dan 21 gacha raqam bilan ifodalanadigan 
tarkibda ishlab chiqariladi. 4, 13-16 va 19 raqamli tarkiblarning asosini E/V-20 
smolasi, qolgan tarkiblarning asosini esa Efl-16 smolasi tashkil etadi. Bu epoksidli 
kompozitsiyalarning tarkibida 10 foizdan 25 foizgacha plastifikator - dibutilftalat 
(20 va 21 raqamli tarkiblarda mos ravishda 60 va 50 foiz) bo‘ladi. Bu 
kompozitsiyalar epoksidli smolaga 10-12 foiz qotirgich qo‘shib tayyorlanadi. 
Qotirgich 
sifatida 
polietilenpoliamindan 
foydalaniladi. 
Epoksidli 
kompozitsiyalarga to‘ldirgich sifatida alyuminiy kukuni, maydalangan smola, 
grafit, cho‘yan kukuni, temir oksidi va gaz qurumidan foydalaniladi. 
Avtomobillar ishlab chiqarishda qaynoq holda qotadigan yn-5-207 epoksidli 
yelimidan keng foydalaniladi. Ular eshiklarning ichki va tashqi panellarini, kapot 


111 
va yukxona qovurg‘alarini biriktirishda ishlatiladi. Shuningdek epoksidli smolalar 
asosidagi yelimlardan silindrlar blokidagi, silindrlar kallagidagi, ajratish muftasi va 
uzatmalar qutisi karterlaridagi, moy va suv radiatorlaridagi, yonilg‘i bakidagi darz 
ketgan joylarni va teshiklarni ta’mirlashda foydalaniladi. 
Qaynoq holda qotadigan yelimlar ishlatiladigan joyning o‘zida 90-93 foiz 
epoksid smolaga 7—10 foiz qotirgich qo‘shib tayyorlanadi. Tayyorlangan yelimni 
1-2 soat ichida ishlatib yuborish zarur, aks holda ular foydalanishga yaroqsiz bo‘lib 
qoladi. Yelimli birikmalar uchun ruxsat etilgan haroratlar chegarasi 60-150°C. 
Xona haroratida qotadigan yelimlar yordamida mustahkam birikma hosil qilish 
uchun taxminan bir sutka kerak bo‘ladi. Biriktirilgan detallarni bir-biriga bosmasa 
ham bo‘ladi (ularning o‘z massasi etarli). 
Birikmalarning mexanik xossalarini yaxshilash uchun qotirgich qo‘shishdan 
oldin epoksid smolaga ko‘pincha to‘ldirgichlar (metall kukunlar, grafit, 
maydalangan slyuda, talk va boshqalar) qo‘shiladi. Qo‘shiladigan to‘ldirgichning 
miqdori uzelning turi va ishlash sharoitiga bog‘liq. To‘ldirgichli va qotirgichli, 
qaynoq holda qotadigan epoksid smolalar asosida olingan birikmalarning 
mustahkamligi ancha yuqori bo‘ladi. Qotish jarayoni 120-200°C haroratda 0,5-4,0 
soat mobay-nida kechadi. 

Download 1,92 Mb.
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   65




Download 1,92 Mb.
Pdf ko'rish