41
Oraliq o’zgartirgichga ega datchiklar. Bu datchiklar bir nechta bevosita
o’zgartiradigan va ketma-ket ishlaydigan datchiklardan tashkil etilgan. Bundagi
bitta datchikni chiqish kattaligi kelgusi datchikni kirish miqdori bo’lib
xizmat
qiladi. 2.1a-rasmda tasvirlangan datchik
burchak tezligini kondensator
S
sig’imiga aylantirishga xizmat qiladi. Datchikni qabul qiluvchi jism bo’lib
markazdan qochma rostlagich hisoblanadi.
U burchak tezlikni P prujinani
(oraliq qismi) siqish kuchi bilan taqqoslanadigan markazdan qochma kuchga
aylantiradi. Oraliq qismida kuch
S kondensatorni
yuqori qoplamasi bilan
qoplangan rostlagichni pastki muftasini
s
siljishiga olib keladi. Kondensator
datchikni ijrochi qismi hisoblanadi, uni sig’im plastinalar orasidagi
c
masofaga
qarab o’zgaradi.
2.1 -rasm. Oraliq o’zgartirgichga ega datchiklarning sxemalari.
2.1b-rasmdagi
datchik U kuchlanishni
f chastotasiga aylantiradi.
U
kuchlanish strelkasi
S sig’imni o’zgaruvchan kondensator bilan bog’liq bo’lgan
V voltmetr yordamida o’lchanadi.
S kondensator esa, chiqishdagi
f chastotasi
sig’imga bog’liq, topshiriq beruvchi
G generatorni konturga ulangan. Shunday
qilib, datchikda ushbu o’zgartirishlar bajariladi:
V
U
voltmetr strelkasini
burchak siljishi
f
G
.
