|
b) Kimyoviy muvozanatga konsentratsiyaning ta’sir
Pdf ko'rish
|
| bet | 127/182 | | Sana | 13.01.2024 | | Hajmi | 4,97 Mb. | | #136263 |
Bog'liq 1674214624 11-sinf Kimyo (o\'qituvchilar uchun qo\'llanma)b) Kimyoviy muvozanatga konsentratsiyaning ta’sir: Muvozanatda turgan
sistemada biror moddaning miqdorini oshirsak, muvozanat o‘sha moddaning
miqdorini kamaytiruvchi tomonga siljiydi, va aksincha, modda miqdorini
kamaytirganimizda muvozanat o‘sha moddaning miqdorini ko‘paytiruvchi
tomonga siljiydi. Demak, bitta modda konsentratsiyasining o‘zgarishi bilan barcha
moddalarning konsentratsiyasi o‘zgaradi, natijada muvozanat biror tomonga
siljiydi. Lekin muvozanat konstantasi o‘zgarmaydi.
c) Kimyoviy muvozanatga bosimning ta’siri: Kimyoviy reaksiyada gaz holatidagi
moddalar ishtirok etsa, bosim ham ahamiyatga ega bo‘ladi, chunki bosimning
o‘zgarishi gaz moddalar uchun konsentratsiyaning o‘zgarishi demakdir. Qattiq
moddalarga bosim ta’sir etmaydi. Muvozanatning siljishiga bosimning ta’sirini
aniqlash uchun tenglamaning chap va o‘ng qismlaridagi gaz holidagi moddalarning
molekulalar sonini hisoblab chiqish kerak. Muvozanatda turgan sistemaning
bosimi oshirilsa, kimyoviy muvozanat oz sondagi molekula hosil bo‘ladigan
reaksiya tomonga, ya’ni hajm kamayishiga olib keladigan reaksiya tomonga
siljitadi. Bosim pasayganda esa ko‘p sondagi molekulalar hosil bo‘ladigan reaksiya
tomonga siljiydi. Masalan:
4. Yangi mavzuni mustahkamlash:
Mavzuga oid test topshiriqlari.
a) Quyidagi qaytar sistemada 2NO(g) + O
2
(g)
⇆2NO
2
(g) bosimning oshirilishi
kimyoviy muvozanatga qanday ta’sir ko‘rsatadi? 1) o‘ngga siljitadi; 2) chapga
siljitadi; 3) siljitmaydi; 4) dastlab muvozanat o‘zgarmaydi, so‘ngra chapga siljiydi
A) 1; B) 2; C) 3; D) 4 .
b) Qaysi reaksiyaning muvozanati bosim oshirilganda o‘zgarmay qolaveradi?
|
| |
