Gazlamaning o`ng va teskari tomonlarini aniqlash

Download 7,65 Mb. Pdf ko'rish
bet	107/114
Sana	21.06.2024
Hajmi	7,65 Mb.
	#264904

1 ... 103 104 105 106 107 108 109 110 ... 114

Bog'liq
bosh

Gazlamaning o`ng va teskari tomonlarini aniqlash.
II va III
sinf o`quvchilari texnologiya darslari dagi tikish ishlarini bajarishda
turli sifat xususiyatlariga ega bo`lgan gazlamalar bilan ishlaydilar. Bu
xususiyatlarni farqlashni ular asta-sekin, kerakli bilimlarni to`plab
borib o`rganadilar. Masalan, o`quvchilar o`zlari ishlatadigan
gazlamalarning o`ng va teskari tomonlarini aniqlash uchun zarur
ma‘lumotlarni darrov o`zlashtira olmaydilar. O`qituvchi boshida
gazlamaning qaysi tomoni o`ng yuza ekanligini ko`rsatib beradi. Ba‘zi
hollarda buni aniqlash oson, masalan, bosma rasmli yoki patli (chit,
flanel) gazlamalar bilan ishlashda.
III sinfga kelib o`quvchilarda texnologiya darslari va sinfdan
tashqari ishlarda keng ishlatiluvchi gazlamalarning o`ng va teskari
yuzalarini mustaqil aniqlashni o`rganish va tizimlashtirish uchun
yetarlicha bilim va amaliy tajriba to`planadi. Bu maqsadda
o`quvchilar gazlamalarning o`ng va teskari yuzalarini aniqlashning
ratsional tartib va usullarini o`zlashtirishlari uchun avval ba‘zi
gazlama namunalarini ko`rsatish foydali. Keyin esa gazlamaning o`ng
va teskarisini aniqlash maqsadida namunalarni o`rganish bo`yicha ish
amalga oshiriladi.
O`quvchilar o`qituvchi topshirig`i bilan va uning rahbarligi ostida
tolalar turi, vazifasi va pardozi bo`yicha farq qiluvchi gazlama
parchalarini tanlaydilar. Gazlamalarni o`rganish va ularning o`ng va
teskari tomonini aniqlash bo`yicha keyingi birgalikdagi ish qulayligi
uchun o`quvchilar hamma namunalarni bir tartibda joylashtiradilar:
ip-gazlama (chit, bumazeya), zig`ir tolali (polotno), jun (movut,
yaxshisi patli), ipak (tabiiy ipak) va sintetik gazlama.
Bu ish bajarilib, birgalikda tekshirilgach, o`qituvchi yangi
topshiriq beradi: tanlab olingan namunalarda gazlamaning o`ng va
teskari tomonini aniqlash va uni asoslab berish. Namunalarning o`ng
va teskari tomonlari tashqi ko`rinishini taqqoslashning natijalarini
birgalikda muhokama qilishdan so`ng o`quvchilar xulosalar
chiqarishadi:

295
6-rasm. Gazlamaning o`ng va teskari yuzalarini aniqlash:
1 – rasmli gazlama (bosma); 2 – silliq gazlama (bir xil rangdagi)
1) gazlama o`ng yuzasi odatda ancha sof va silliq yuzaga ega,
unda teskari yuzaga nisbatan tukchalar va tugunchalar kamroq;
2) rasmli gazlamalarda, masalan, chitda, o`ng yuzadagi rasm
ancha ochiq va aniq bo`ladi (6.1-rasm);
3) yaltiroq yuzali gazlamalarda (atlas, satin) o`ng tomoni yaltiroq,
teskari tomoni – xira bo`ladi;
4) to`quv rasmi (tanda va arqoq iplari o`ralishi rasmi)
gazlamaning o`ng yuzasida osonroq farqlanadi (6.2-rasm);
5) patli gazlamalarda (bumazeya, baxmal) o`ng yuza patlari
uzunroq;
6) gazlama milki o`ng yuzada sofroq, tekisroq bo`ladi.
Kuzatishlarini xulosalab o`quvchilar gazlamalar o`ng va teskari
yuzalarini farqlay olish zarur bo`lgan hollarni eslab misollar
keltiradilar.

Download 7,65 Mb.

1 ... 103 104 105 106 107 108 109 110 ... 114

Download 7,65 Mb.

Pdf ko'rish