|
Chizmachilik
|
| bet | 5/89 | | Sana | 01.08.2021 | | Hajmi | 8.05 Mb. | | #16649 |
O‘chirgich (rezinka). Chizmaning ortiqcha chiziqlarini o‘chirish uchun yumshoq oq o‘chirg‘ich ishlatiladi (4-a, rasm) o‘chirg‘ich uzoq vaqt qo‘lda ushlab turmaslik kerak, sabab qo‘lning terlash natijasida o‘chirg‘ich nam bo‘lib qoladi, o‘chirish sifatsizlanadi. Vaqti vaqti bilan tozalab artib turish kerak ayrim hollarda o‘chirg‘ich diaganali bo‘yicha ikkiga bo‘linadi, bu chizma chiziq oralarining qisqa joylarini o‘chirishda yana qo‘lay bo‘ladi (4-b, rasm).
2-rasm
1- rasm
3-rasm
4-rasm
a)
b)
to‘g‘ri
noto‘g‘ri
5-rasm
6-rasm
Jazval. Yog‘ochdan, plastmassadan yoki yupqa po‘latdan yasalgan bo‘lib, to‘g‘ri chiziqlarni chizishda, to‘g‘ri chiziqli o‘lchamlarni o‘lchashda ishlatiladi. Jazvalni ishlatilishiga bog‘liq holda ko‘pgina xillari mavjud (5-rasm).
Go‘niya (uchburchaklik chizg‘ich)lar. Yog‘ochdan va plastmasadan tayyorlanadi. Chizma go‘niyalar asosan ikki xilda bo‘ladi, ya’ni burchaklari 450, 450, 900 va 300, 600, 900. Bu go‘niyalar bilan ishlashdan oldin ularni tekshirib ko‘rish lozim. Buning uchun reysshina ustiga go‘niyani qo‘yib ixtiyoriy bir nuqtadan vertikal chiziq chiziladi, go‘niyani 1800ga ag‘darib, yana shu nuqtadan vertikal chiziq chizganda chiziqlar ustma-ust tushsa, demak, go‘niya ishlatishga yaroqli hisoblanadi (6-a, b, rasm).
Reysshina. Bu uzin jazval bo‘lib ikki xil: “T” shaklida hamda, g‘ildiraklidir. “T” shakldagi reysshinaning bosh qismi ikki bo‘lakdan iborat bo‘lib, bir reysshinaga to‘g‘ri burchak (900) qilib mahkamlangan, ikkinchi bo‘lagi esa bolt, shayba, gayka bilan biriktirilgan. Bunda reysshina bir kalagi chizma taxtasining girdida sirpanadi, ikkinchi pallasi yordamida turli qiyalikdagi parallel chiziqlarni chizish mumkin (7-rasm).
G‘ildirakli reysshina esa chizma taxtasi girdishiga parallel qilinib, ikkita ip bilan taxta chetidagi mixchalarga tortib bog‘lanadi. Reysshinani qo‘l bilan yurgizgan paytda taxta yuzasida sirpanib bir xil parallel chiziqlarni chizish mumkin bo‘ladi.
g’ildirak
reysshina ipi
|
| |
