Assimmetrik
kompozitsiya
uning
asosiy
elementlarining
kontrastida ikkinchi darajali qismlarda o‘xshash elementlarga ega
boMishi mumkin.
Proporsiya, rang, me ’moriy shakl (siluet)
yuqorida sanab o‘tilgan
asosiy vositalar: ritm, o‘xshashlik,
kontrast, aksent nisbatan ikkinchi
darajali hisoblanadi va ularning me’moriy ahamiyatini yanada ko‘proq
ochishda foydalaniladi.
Masshtablilik
— bu shakllarning yiriklik darajasini inson
o ‘Ichamiga mutanosiblikda nisbatlash tushuniladi.
Umuman olganda turar-joy tumanlarining rejaviy yechimi m in g
ikkita asosiy hududini bog'lasM an kelib chiqadi,
ya’ni
bu turar-joy
hududi (kichik tumanlar hududi) va jamoat binolari (jamoat markazi,
bog1, xiyobonlar, maydonlar) hududidir. Jamoat binolari hududi turar-
joy tumani hududining «interyeri» hisoblanadi,
uning rejaviy va
hajmiy-fazoviy yechimidan tumanning umumiy me’moriy ko‘rinishi
kelib chiqadi.
Turar-joy
tumanlari
arxitekturaviy-fazoviy
kompozitsiyasi
vositalari.
Zamonaviy turar-joy binosi u yoki bu murakkab hajmiy-
fazoviy tuzilmaning bir qismi hisoblanadi. Turar-joy binosi bu holda
tugallangan hajm sifatida qaralmaydi - u m a’lum bir tizim (turar-joy
binolari guruhlarining turli shakli) tarkibiga kiritiladi yoki uzunligi va
qavatlari soni bo‘yicha, tarkibiga xizmat ko‘rsatish
muassasalarini
kirituvchi yangi tipdagi turar-joy strukturasini o ‘zida aks etadi.
Shuning uchun, turar-joy binoiarini bloklash, birlashtirish masalalari
ahamiyatga ega bo‘la boshlaydi.
Qo‘llash mumkin bo‘lgan usullarning turli-tumanligi sharoitida
zamonaviy shaharsozlikning asosiy dolzarb yo‘nalishi
shahar
hududidan imkon qadar samarali foydalanish va sanitar-gigiyenik
m e’yorlami buzmagan holda qurilmalami zichlashtirish imkoniyatlari
ustida izlanishlar olib borishi hisoblanadi.
Turar-joy tumanlari va kichik tumanlar qurilishining arxitektura-
viy-badiiy yechimlari.
Turar-joy tumanlari
aholi yashash joylarining
katta qismini egallaydi, ularning qurilmalari arxitekturaviy yashash
muhitini shakllantiradi, jamoat va sanoat binolari
arxitekturasi bilan
birgalikda shaharning umumiy arxitekturaviy ko‘rinishini tashkil etadi.
