"haqiqatning kichik o'lchamdagi modellarini" yaratadi.
Aqliy modelning asosiy qoidalari (The Mental Model Rule of Thumb)
Aqliy model (cognitive model) asosiy qoidalari, inson aqlining ishlashini, ma'lumotlarni
emaslik va axborotlarni o'rganish, qabul qilish, saqlash, ishlovchi
kuchlar va xotiraning
o'zgarishlari to'g'risidagi teorik tavsifdir. Keyinchalik, bu tavsiflar teorikancha eski, ba'zi
parametrlar bilan ta'minlangan, va diskret istisnotlar odatda ko'rsatilgan.
Ushbu modellar
aqliy jarayonlarni va ma'lumotlar qabul qilishni jihadlari yasash, va shaxsiy qabuldan
o'zendi bir qaror qilish yo'lida ishlaydi. Asosiy qoidalari quyidagilardan iborat bo'ladi:
1. Ma'lumot olish:
Modellar, ma'lumotlarni olish,
qayd qilish, saqlash va qayta ishlovchi
kuchlarni tushuntirish imkonini ta'minlashda yordam beradi.
2. Axborotlarni saqlash: Modellar insonning o'rganiladigan axborotlarni qaydnoma,
saqlash va izlash jarayonini ta'riflaydi.
3. Saqlash va kuchlarni ishlovchi: Ushbu modellar, individning saqlash va ishlovchi
kuchlarining modelini tuzish, qarorlar qabul qilish va boshqalar bilan axborot almashish
qobiliyatlarini ta'riflashda foydalaniladi.
4. O'rganish va o'rganmanglar: Modellar, aqliy muammolarni tushuntirish va sinashda,
axborotni va ma'lumotni o'rganish va qayd qilishda yordam beradi.
5. Kompleks huquqiy va yuridik modellar: Aqliy modellar aynan ma'lumotnoma, qaror
qabul qilish va boshqalar bilan axborot almashish jarayonida ahamiyatga ega bo'ladi. Bu
modellar aqliy muammolarni hal qilishda zarur bo'ladi;
ulardagi algoritm, quyidagi uchun
nazorat qilish, avtomatik so'zlashtirish va yoki avtomatik tartiblashda foydalaniladi.
6. Ta'lim va intellektual yangilanish: Modellar, aqliy modellashtirishning shaxsiy,
ta'limot, va ta'limlarda tajriba etayotgan sessiyalar va yurgizuvchilar uchun ahamiyatga
ega. Bu modellar yangi ma'lumotlarni o'rganish va rag'batlantirishda,
sezgirlik, tahmin va
ko'nikmalar yuritishda foydalaniladi.
Aqliy modelning asosiy qoidalari ishlab chiqilgan muayyan bir soha yo'nalish va
modellar uchun mavzu bo'yicha farqli shakllarda qo'llaniladi.
