Ko‘p o‘lchamli massiv va matritsa

Dasturlash tillari va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari 1-semestr
191 
Ushbu massivni ikki o‘lchamli deb ataladi, chunki uning o‘lchami ikkiga teng. 
Ular matematik terminga ko‘ra matritsalar deb ataladi. Umuman olganda, bir 
o‘lchamdan ko‘p bo‘lgan massivlarni ko‘p o‘lchamli massiv deb ataladi. 
Quyida uch o‘lchamli massivni e’lon qilish ko‘rsatilgan: 
Matematikadagi teoremaga asosan massiv o‘lchami uchun chegara yo‘q ammo 
amaliyotda ikki o‘lchamli massivdan yuqori tartibi ishlatilmaydi. 
6.2 Ko‘p o‘lchamli massivni e’lon qilish va xotiraga joylashtirish 
Ko‘p o‘lchamli massivlar bir o‘lchamli massivlarga o‘xshash yo‘l orqali e’lon 
qilinadi. Bir o‘lchamli massivlardan tashqari qolgan massivlarda massiv o‘lchamidan 
bitta kam vergul bilan ajratiladi.
Yuqoridagi misolda, ikki o‘lchamli va uch o‘lchamli massivlarni yaratish keltirib 
o‘tilgan. Har bir o‘lcham vergul bilan to‘rtburchak qavslar orqali belgilanadi []. 
Ko‘p o‘lchamli massivlarni xotiraga joylashtirishda new kalit so‘zidan 
foydalaniladi va har bir o‘lchami uchun uzunligi aniqlanadi. Massivni e’lon qilish 
quyida misolda keltirilgan: 
Bu misolda intMatrix ikki o‘lchamli massiv bo‘lib, int[] tipidagi 3 element va 
ularni har biri 4 uzunlikdan iborat. Ikki o‘lchamli massivlar turli usullarda turlicha 
tushuntiriladi. Tasavvur qilish uchun ikki o‘lchamli massivlarni ustuni va qatori 
quyidagi rasmda keltirilgan: 

Dasturlash tillari va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari 1-semestr
192 
Kvadrat massivning satr va ustunlari indeksi 0
dan 
n-1 
gacha sonlar bilan 
nomerlanadi. Agar ikki o‘lchamli massivni o‘lchami ustun bo‘yicha – 
m va qator 
bo‘yicha
n
ga teng bo‘lsa, u holda elementlari 
m*n
ta bo‘ladi. 

Download 6,33 Mb.