|
Shi’g’anaqtan bu’gilgen qol menen qaptaldan ha’m iyin ten’liginen top i’laqti’ri’w
|
| bet | 22/88 | | Sana | 13.05.2024 | | Hajmi | 1,61 Mb. | | #229494 |
Bog'liq DeneShi’g’anaqtan bu’gilgen qol menen qaptaldan ha’m iyin ten’liginen top i’laqti’ri’w. Bul uzaqqa i’laqti’ri’w lazi’m bolg’anda qollani’latug’i’n usi’l boli’p, wo’tkir mu’yesh asti’nda top i’laqti’ri’wshi’ni’n’ bel bo’limi biyikliginde yeki jag’daydan wori’nlanadi’ (53-su’wret). Birinshi jag’dayda wol dize ten’liginde, yekinshi jag’day bolsa iyin ten’liginde ha’m wonnan pa’sirekte wori’nlanadi’.
Tuwri’ qol menen to’mennen i’laqti’ri’wdi’woyi’nshi’ ha’r qanday jag’dayda wori’nlay aladi’. Woni’ wori’nlaw bolsa iyilgen qol menen to’mennen i’laqti’ri’wg’a uqsap ketedi.
Tuwri’ qol menen joqari’dan i’laqti’ri’w juwi’ri’p ha’m sekirip turi’p wori’nlanadi’ , Buni’n’ ushi’n ushi’p kiyati’rg’an top qabi’l ali’ni’p, da’rhal wo’z sherigine i’laqti’ri’ladi’ (54-su’wret). Topti’ da’rwazag’a arqasi’n qarati’p turi’p, 180o qa buri’li’p i’laqti’ri’w da mu’mkin.
Tuwri’ qol menen qaptaldan i’laqti’ri’w. Bul usi’l menen i’laqti’ri’w qol iyilmegen halda alaqandi’ qatti’ siltew ha’reketi menen iske asi’ri’ladi’.
To’mendegi ha’reketlerde top qolg’a ali’nadi’, tarti’p ali’p qoyi’ladi’, uri’p shi’g’ari’ladi’:
top joqari’g’a i’laqti’ri’li’p ati’rg’an waqi’tta woni’ iyelep ali’w, qorg’awshi’ni’n’ poziciyasi’ni’n’ qanday da’re- jede tabi’sli’ iyelewine baylani’sli’; b) hu’jimshiler uzatqan topti’ iyelep ali’w, wol top ushi’p kiyati’rg’an waqi’tta wog’an sekiriw uqi’pli’li’g’i’na baylani’sli’; d) hu’jimshiler i’laqti’rg’an mu’yesh tobi’n ha’m uzaqtan wo’zinin’ sheri- gine i’laqti’rg’an topti’ joqari’g’a sekirip qaqshi’p ali’w . bul bolsa qorg’awshi’ni’n’ iyelegen poziciyasi’na baylani’sli’; e) hu’jimshiden topti’ ali’p qoyi’w ko’birek qorg’awshi’g’a baylani’sli’. f) qarsi’las topti’ ali’p ju’rgende, uzatqanda yamasa da’rwazag’a urmaqshi’ bolg’anda ali’p qoyi’w, bul qorg’awshi’ topti’n’ bag’dari’n tuwri’ belgilewine ha’m qoli’ menen woni’n’ bag’dari’n qay da’rejede na’tiyjeli tosi’wi’na baylani’sli’; g) qarsi’lasti’ qi’sqi’g’a ali’p, qoli’nan tobi’n ali’w qorg’awshi’ni’n’ woni’n’ aldi’na yamasa qaptali’na shaqqan- li’q penen wo’tiwine baylani’sli’ (qarsi’lasti’n’ qoli’na tiyi- wi mu’mkin yemes). h) aldamaqshi’ bolg’an qarsi’las hu’jimshiden topti’ ali’p qoyi’wi’, qorg’ani’wshi’ qarsi’las woyi’nshi’ni’n’ aldamaqshi’ boli’p ati’rg’ani’n sezip qali’wi’ menen baylani’sli’. Qarsi’las topti’ jerge uri’wi’ waqti’nda yaki uzatqanda iyelep ali’wi’ mu’mkin; j) hu’jimshi topti’ da’rwazag’a i’laqti’ri’w waqti’nda qorg’awshi’ topti’ hu’jimshi qoli’nan uri’p shi’g’ari’p jiberiwge ha’reket qi’ladi’. Tez ha’reket waqti’nda topti’ uri’p shi’g’ari’p jiberiw qi’yi’n boladi’. Buni’n’ ushi’n qorg’awshi’ biraz arqaraqta ha’m qaptal ta’repte turi’wi’ za’ru’r, qorg’awshi’ menen bir waqi’tta aldi’g’a—joqari’g’a sekiredi. Bul wori’nda da’r- wazag’a top kiriwi, qorg’awshi’ni’n’ barmaqlari’ menen topti’ qay da’rejede tosi’p qali’wi’na baylani’sli’.
Demek, da’rwazag’a i’laqti’ri’lg’an toplardi’ tosi’p qali’w, da’rwazani’ toptan qorg’aw tek da’rwazamanni’n’ yemes, al qorg’awshi’ni’n’ da jumi’si’. Qorg’awshi’ barmaqlari’ jayi’lg’an qoli’n top ushi’p keliwi mu’mkin bolg’an bag’- darg’a tutadi’. Tosi’w ha’mme waqi’tta yeki qollap a’melge asi’ri’ladi’. Tek g’ana qaptal ta’repinen kiyati’rg’an top bir qol menen tosi’ladi’. Da’rwazag’a uri’li’p ati’rg’an topti’ tosi’wdi’n’ tiykarg’i’ usi’llari’ to’mendegishe: joqari’g’a ko’terilgen qollar menen sekiriw, ushi’p kiyati’rg’an toplardi’ tosi’w ushi’n ha’r ta’repke iyiliw, topti’ ayaqlar menen tosi’w.
|
| |
