|
Dene-tarbiya-5
|
| bet | 19/88 | | Sana | 13.05.2024 | | Hajmi | 1,61 Mb. | | #229494 |
Bog'liq DeneGANDBOL (QOL TOBI’)
Daniyali’ woqi’ti’wshi’ Xolger Nilson jan’a sport woyi’ni’ «Handbal»di’ jaratqani’na ju’z ji’ldan ko’p boldi’. Woyi’nni’n’ ati’ inglizshe so’z boli’p, wol «Hand»— qol ha’m «bal»— top degen ma’nisti an’latadi’. Da’slep bul woyi’n menen qi’zlar, keyinirek yer balalar da shug’i’llana basla- di’. Bul woyi’n baslang’an minutlari’nda-aq ha’rbir woyi’nshi’ belsendilik ko’rsetip ha’m toli’q qatnasi’wshi’ boli’p qaladi’. Gandboldag’i’ ha’rbir ha’reket insan balali’g’i’nan baslap u’yrenetug’i’n ha’reketlerge ju’da’ jaqi’n, yag’ni’y uri’w, juwi’ri’w, sekiriw, i’laqti’ri’wlar usi’lardan yesaplanadi’. Top ushi’n gu’res, woyi’nshi’ni’n’ worni’, na’tiyje ushi’n umti’li’w qosi’msha ha’reketler boli’p yesaplanadi’. Gandbol menen shug’i’llani’w tezlik, ku’shlilik, shaqqanli’q si’yaqli’ qa’biletlerdi ta’rbiyalaydi’, bilimdi asi’ri’p, ko’nlikpeler payda yetedi. Woyi’nda ha’rbir qatnasi’wshi’ni’n’ ha’r ta’repleme wo’zinin’ qa’biletliligin ko’rsete ali’w mu’mkinshiligi bar.
Gandbol komandali’q woyi’n bolg’anli’g’i’ sebepli woyi’nshi’lar wo’zinin’ is ha’reketlerin komanda ma’pine boysi’ndi’ri’wlari’ kerek. Sol sebepli woyi’nshi’lar woyi’ng’a
wo’zlerin toli’q bag’i’shlawlari’ kerek. Woyi’nda tek g’ana fizikali’q si’patlar yemes , al sana, jedellilik, ta’rtiplilik, maqsetke umti’li’w, wo’zin uslaw, ishki sezimlerin ja’mley ali’w si’yaqli’ qa’siyetler de ta’rbiyalanadi’. Soni’n’ menen birge, woyi’nshi’da baqlawshi’li’q, itibarli’li’q, do’retiwshilik pikir si’yaqli’ qa’siyetler qa’liplesedi.
Usi’lardan kelip shi’qqan halda , gandbol woyi’ni’ni’n’ ma’nisi haqqi’nda usi’lardi’ ayti’p wo’tiw mu’mkin. woyi’n- nan maqset, belgilengen qa’delerge su’yengen halda, qarsi’- lasti’n’ da’rwazasi’na ko’birek top kirgiziw ha’m wo’zinin’ da’rwazasi’nan kemirek top wo’tkeredi. Woyi’nda ko’p top urg’an komanda jen’ip shi’g’adi’, Maydanda ha’r yeki ko- mandadan jetewden woyi’nshi’ (bir da’rwazaman ha’m 6 maydan woyi’nshi’si’) qatnasadi’. Woyi’nshi’lar maydanda qa’legen waqi’tta almasti’ri’la bermeydi. Komandadan bes woyi’nshi’ qatnasi’p ati’rg’an bolsa da woyi’n baslana be- redi. Maydannan woyi’nshi’ shi’g’ari’p jiberilgende de woyi’n toqtati’lmaydi’. Da’rwazaman woyi’nshi’lar menen almasti’ri’lmaydi’, yeger de, da’rwazaman woyi’nnan shi’qsa, wonda woyi’nshi’lar woni’ almasti’ri’wlari’ mu’mkin. Woyi’n 15 minuttan 2 taym dawam yetedi (arasi’nda 10 minut ta’ne- pis boladi’ ha’m da’rwazalar almasti’ri’ladi’). Gandbol woyi’ni’ ha’r qanday top, ha’r qanday maydan ha’m ha’tte ko’she maydanlari’nda da woynala beredi. Tek maydan si’zi’g’i’nda 2x3 m ko’lemdegi da’rwaza belgilense bolg’ani’. Woyi’n maydani’n tayarlaw qi’yi’n yemes. Da’rwaza aldi’nda
metrli yari’m shen’ber, top tap sol jerden uri’ladi’ ha’m maydandi’ yekige bo’lip turi’wshi’ worta si’zi’q belgilenedi.
Gandbol woyi’ni’ shi’ni’g’i’w sabaqlari’nda to’mendegi qa’delerge su’yenedi:
1. Da’slep ha’rbir woyi’nshi’ organizmdi shi’ni’g’i’w sabag’i’na tayarlaw ushi’n tayarli’q shi’ni’g’i’wlari’n wori’n- laydi’. Tayarli’q ko’riwde da’slep a’ste, keyin bag’darlardi’ wo’zgertip— tez aldi’g’a , arqag’a, buri’li’p , ayaqtan ayaqqa sekirip juwi’ri’ladi’ , 2 , Topti’ bir jerde turi’p ha’m ha’re- kette bir-birine uzati’ladi’, da’rwazag’a uri’w shi’ni’g’i’wi’
|
| |
